Францыск Скарына (беларус)

ФранцыскСкарынаЖыцц дзейнасцьВЫДАДЗЕНАСКАРЫНАМ.ПРАГА 1517, 6 жнi ня - першае выдане Ф. Скарыны - Псалтыр 10верасня - Кнiга Iова 6кастрычнiка - Прытчы Саламона 5 снежня - Кнiга Iсуса Сiрахава 2студзеня - Еклесiят , або Саборнiк 9студзеня - Песня Песням 19студзеня - Кнiга Прамудрасць божая 10жнiуня 1518 - Кнiга Царства 20 снежня -

Кнiга Iсуса навiна 9лютага 1519 Кнiга Юдзiф 15снежня - Кнiга Суддзя , Кнiга Быцце Каля1519 - Кнiга Выхад - Левiт - Лiчбы - Другi закон 1519 Кнiга - Руф - Эсфiр - Плач Ерамii -апошняе пражскае выданне - Кнiга прарока Данiла Вiльня. Каля 1522 - выйшлапершае вiленскае выданне

Францыска Скарыны - Апостал , якое з яуляеццапершай дакладнай датаванай кнiгай, надрукаванай на тэрыторыi нашай краiны.Францыск Скарына.Перакладырэлiгiйнай лiтыратуры першай чвэрцi 16-га веку звязаны з дзеяльнасцю доктараФранцыска Скарыны, якi славен, аднак, не толькi гiсторыi нашайрэлiгiйнай лiтаратуры, колькi тым , што н прынес унаш край заходнее рапейскiгуманiзм, шыры асвету i распача наш друк. Скарына выйша здэмакратыi. Ен бы сынам полацкiх мяшчан-купцо .

Жы прыблiзна 1490 - 1550гг. На чы шыся чытаць паПсалтыры доме бацько i, як вiдаць, значна развi шы сябе чытаннем кнiжак, н з маладых гадо трапi нейкiмспосабам у свае сталiчнае места - Вiльню, а адтуль - у Крака скi нiверсiтэт, дзе набы на фiласофскiм факультэце дыплом доктара навук. Адтуль н паеха у Iталiю. I вось, як пiшацца дакументах у 1512 годзе перадмедацынскай калегiяй Падуанскага нiверсiтэта з явi ся малады чалавек з далекайстаронкi, дужа вучоны, але бедны н абаранi

усе навуковыя палажэннi, дадзенныя калегiяй, i набы дыпломдоктара медычыны. Пазней Скарына пабыва на Нямеччыне, пазнаемi ся з Марцiнам Лютэрам. Тым часам бы ужо вынайдзены Гутэнбергам спосаб друкаваць кнiгi, а з 1491 года Кракаве нейкi Швайпольт Фi ль друкава кiрыла скiя царко на-славянскiя кнiжкi. Выпусцi шы сяго 5 пяць кнiжак, на кошты нашых магната i з асаблiвасцямiнашай народнай мовы, гэты малаведамы

гiсторыi друкар бы абвiнавачан у ерасi i уцек з Кракава Угоршчыну. I вось Францыск Скарына бярэцца за падобную жпрацу, але не родным Полацку, дзе не магло быць належных прылад, i не Кракаве,адтуль выгналi Фi ля, а спакойнай Празе iЧэхii. Першая кнiжка, якую н прыблiзi да народнай мовыi надрукава , выйшла 6-га жнi ня 1517 года. Гэта бы Пса тыр. У 1517 - 19 гг у

Празе, Скарына надрукава 22 кнiгi Бiблii, у 1525 годзе н друкуе кнiжкi жо Вiльнi. Першая кнiжка, друкованная на нашай тэрыторыi i на сiм усходзе Е ропы, выйшла марце 1525 года. Гэта былакнiга Апостал з вiленскай друкарнi Скарыны. Тут жа н надрукава i яшчэ некалькi кнiжак. Абдалейшым яго жыццi вестак захавалася мала. Ведама толькi, што ме н шмат непрыемнасцей згарэла яго

друкарня, бы н засуджаны на адабрэнне сяема масцi судовай справе з сваякамi па жонцы i зышо з асветнае нiвы сiмi забыты. Толькi цераз тры сталеццi была належна ацэнена праца гэтагавыдатнейшага чалавека. З боку друкарскайтэхнiкi кнiгi Скарыны стаяць вельмi высока не толькi на свой час, але наватi для нашага часу. Цяпер яны лiчацца вялiкай рэдкасцю. У Лондане, у Брытанскiм музеi, сць найболей по ны камплект яго Бiблii.

Унiкум Псалтыра 1517 г. адзiны ва сiм свеце экземпляр знаходзiцца Маскве да рэвалюцыi бы у бiблiятэцы Мiкольскага адзiнавечнага манастыра .АвторМарушка Дзмiтрыем