«ҚОСТАНАЙ ҚАЛАСЫ ӘКІМДІГІНІҢ БІЛІМ БӨЛІМІ»МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ«ГОСУДАРСТВЕННОЕ УЧРЕЖДЕНИЕОТДЕЛ ОБРАЗОВАНИЯ АКИМАТА ГОРОДА КОСТАНАЯ»2010 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН ҚОСТАНАЙ ҚАЛАСЫ ӘКIМДIГIНIҢ БIЛIМ БӨЛIМIНIҢ ӨТКIЗIЛЕТIН, ҚАЛАЛЫҚ БАЙҚАУЛАР ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕСIПОЛОЖЕНИЯ О КОНКУРСАХ, ПРОВОДИМЫХ ОТДЕЛОМ ОБРАЗОВАНИЯ АКИМАТА г. КОСТАНАЯ,НА 2010 ГОДҚостанай қаласы 20102010 жылға арналған Қостанай қаласы әкiмдiгiнiң бiлiм бөлiмiнiң, қалалық байқаулар туралы ережесi – Қостанай, 2010^ Положения о конкурсах, проводимых отделом образования акимата г. Костаная, на 2010 год – Костанай, 2010 Осы жинақта, Қостанай қаласы әкiмдiгiнiң бiлiм бөлiмi 2010 жылы өткiзетiн қалалық педагогикалық байқаулар мен фестивалдердiң, оқушыларға арналған пәндiк және шығармашылық турнирлардың, сайыстардың ережелерi көрсетiлген. Жинақ бiлiм беру мекемелерiнiң басшыларына, оқу-әдiстемелiк жұмыс бойынша орынбасарларға, мұғалiм-тәжiрибешiлерге, педагогикалық бастамалардың авторларына арналған. В настоящем сборнике представлены положения городских педагогических конкурсов и фестивалей, предметных и творческих турниров и состязаний для учащихся на 2010 год, проводимых отделом образования акимата г. Костаная. Сборник предназначен для руководителей образовательных учреждений, заместителей по научно-методической работе, заместителей директоров по воспитательной работе, вожатых, классных руководителей, учителей-экспериментаторов, авторов педагогических инициатив. Құрастырушылар: Ә.Н.Сыздықова, Қостанай қаласы әкiмдiгiнiң бiлiм бөлiмiнiң әдiстемелiк кабинетiнiң меңгерушiсi В.Г. Михайленко, ББ әдiскерi Составители: Сыздыкова А.Н., заведующая методическим кабинетом отдела образования акимата г. Костаная, Михайленко В.Г., методист ОО © Қостанай қаласы әкiмдiгiнiң бiлiм бөлiмi © Отдел образования акимата г. КостанаяМАЗМҰНЫСОДЕРЖАНИЕ ^ ҚАҢТАР/ ЯНВАРЬ Жалпы білім беру пәндері бойынша 8-11 сынып оқушыларының республикалық олимпиадасының і кезеңін өткізу туралы ереже... 8 «Математикалық карусель» ойын ережесі 7-8 сыныптар............... 10 «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже ......... 11 ^ АҚПАН/ ФЕВРАЛЬ «Аттестатталушы мұғалімдер фестивалі» қалалық байқауы туралы ереже ............................................................................................. 17 Қостанай қаласы мектептерінің бастауыш сынып оқушылары арасында жее бойынша қалалық олимпиадасын өткізу туралы ереже ............................................................................................................ 19 «Кемпірқосақ бойынша саяхат» кіші оқушылардың қалалық зияткерлік марафонының ережесі (3-4 сынып) ................................. 20 «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже .......... 21 Мектеп оқушылары арасында өткiзiлетiн «Абай оқулары» сайысы туралы ереже .............................................................................. 26 Қостанай қаласының КТК мектеп лигасы ойынын өткізу туралы ереже ............................................................................................................ 27 ^ НАУРЫЗ/ МАРТ «Естелік пен даңқ бізге мұраға қалдырылған» акциясын үздік өткізудің облыстық сырттай байқауының қалалық кезеңін өткізу туралы ереже ................................................................................. 29 «Виват, лицедейліктер!» жалпы білім беру мектептерінің драмалық ұжымдарының қалалық байқау-сайысы туралы ереже 30 «Таным» мектептік жобаларының мультимедиялық фестивалі туралы ереже ............................................................................................. 32 Әдеби қонақжайдың өткізілуі туралы ереже ...................................... 36 «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже .......... 37 9-11 сынып оқушылары арасында «Математикалық шайқас» қалалық турнирін өткізу ережесі .......................................................... 42 «Менің Отаным Қазақстан» балалар суреттерінің қалалық байқауын өткізу туралы ереже .............................................................. 48 Қалалық экологиялық форумды өткізу туралы ереже ..................... 50 «Мейіріміміз бен адамгершілігіміз мол болсын» рухани-адамгершілікке тәрбиелеу жөнінде үздік әдістемелік жасалымның сырттай қалалық байқауын өткізу туралы ереже ... 51 «Үздік тәрбиеші» қалалық байқауы туралы ереже ........................... 52 ^ СӘУІР/ АПРЕЛЬ «Педагогикалық олимп» жас педагогтардың қалалық сайысы туралы ереже ............................................................................................. 54 Қозғалыстың жас инспекторлары жасақтарының 35 қалалық слетін өткізу туралы ереже ..................................................................... 56 «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже .......... 61 9-11 сынып оқушылары арасында «Математикалық шайқас» қалалық турнирін өткізу ережесі .......................................................... 66 Қостанай қаласының КТК мектеп лигасы ойынын өткізу туралы ереже ............................................................................................................ 72 ^ МАМЫР/ МАЙ Қостанай қаласы мектептеріндегі өрт сөндіруші жас ұландар достастығы арасындағы өрттен құтқару спорты бойынша қалалық жарыстар өткізу туралы ереже ............................................. 74 «Кемпірқосақ бойынша саяхат» кіші оқушылардың қалалық зияткерлік марафонының ережесі (3-4 сынып) ................................. 77 Жеңістің 65-жылдығына арналған суреттер мен плакаттардың қалалық сайысын өткізу туралы ереже ............................................... 79 «Жеңіс, салют!» мәнерлеп оқу қалалық сайысы туралы ереже ..... 81 ^ Тамыз/ август «Мектеп ауласы - 2010» қалалық байқауы туралы ереже ............... 83 «Жаңа мектепке дейінгі стандарттың ойлау-қисынында педагогикалық үрдісті ең үздік дидактикамен қамтамасыз ету» атты қалалық көрме-жәрмеңкесі туралы ереже ................................ 84 қыркүйек/ сентябрь «Математикалық карусель» ойын ережесі 7-8 сыныптар ............... 88 қазан/ октябрь «Кемпірқосақ бойынша саяхат» кіші оқушылардың қалалық зияткерлік марафонының ережесі (3-4 сынып) ................................ 90 «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже .......... 91 «Қазақстаным, деп ән саламын!» оқушылардың қалалық музыкалық байқауы туралы ереже ...................................................... 96 ^ ҚАРАША/ НОЯБРЬ «Білім беру үрдісіндегі іt технологиялары» қалалық сайыс туралы ереже ............................................................................................. 98 «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже .......... 103 9-11 сынып оқушылары арасында «Математикалық шайқас» қалалық турнирін өткізу ережесі .......................................................... 108 желтоқсан/ декабрь «Эрудит»қалалық зияткерлік ойынын өткізу туралы ереже .......... 115 «Кемпірқосақ бойынша саяхат» кіші оқушылардың қалалық зияткерлік марафонының ережесі (3-4 сынып) ................................. 120 9-11 сынып оқушылары арасында «Математикалық шайқас» қалалық турнирін өткізу ережесі .......................................................... 121 Қазақстан Республикасының тәуелсіздік күніне арналған «Әлемді жақсыға өзгертеміз» атты мектептік қалалық байқауының өткізілуі туралы ереже .................................................... 127 «Математикалық регата» қалалық ойын-сайысы туралы ереже 9-11 сынып оқушылары арасында ........................................................... 130 ^ ҚАҢТАР/ ЯНВАРЬ Положение о проведении I этапа Республиканской олимпиады школьников 8-11 классов по общеобразовательным предметам … 132 Правила игры «Математическая карусель» 7-8 классы ………….. 134 Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» …………………………………………………………………. 135 ^ АҚПАН/ ФЕВРАЛЬ Положение о городском конкурсе «Фестиваль аттестуемого учителя» ………………………………………………………………….. 141 Положение о проведении городской олимпиады по ПДД среди учащихся начальных классов школ города Костаная ……………. 143 Положение городского интеллектуального марафона младших школьников «Путешествие по радуге» (3-4 класс) ………………… 144 Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» …………………………………………………………………. 146 Мектеп оқушылары арасында өткiзiлетiн «Абай оқулары» сайысы туралы ереже .............................................................................. 151 Положение о проведении игр школьной лиги КВН г.Костаная …. 152 ^ НАУРЫЗ/ МАРТ Положение о проведении городского этапа областного заочного конкурса на лучшее проведение акции «Нам завещана память и слава» …………………………………………………………………….. 154 Положение о городском смотре-конкурсе драматических коллективов общеобразовательных школ «Виват, лицедеи!» …… 155 Положение о мультимедийном фестивале школьных проектов «Познание» ………………………………………………………………. 157 Положение о проведении литературной гостиной …………………. 161 Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» …………………………………………………………………. 162 Правила проведения городского турнира «Математический бой» среди учащихся 9-11 классов …………………………………………. 168 Положение о проведении городского конкурса детского рисунка «Моя Родина Казахстан» ……………………………………. 174 Положение о проведении городского экологического форума …… 175 Положение о проведении заочного городского конкурса на лучшую методическую разработку по духовно-нравственному воспитанию «Будьте добрыми и человечными» …………………… 176 Положение о городском конкурсе «Лучший воспитатель» ………. 178 ^ СӘУІР/ АПРЕЛЬ Положение о городском конкурсе молодых педагогов «Педагогический олимп» ……………………………………………… 180 Положение о проведении 35 городского слета отрядов юных инспекторов движения ………………………………………………… 182 Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» …………………………………………………………………. 188 Правила проведения городского турнира «Математический бой» среди учащихся 9-11 классов .................................................................. 193 Положение о проведении игр школьной лиги КВН г.Костаная …. 200 ^ МАМЫР/ МАЙ Положение о проведении городских соревнований по пожарно-спасательному спорту среди дружин юных пожарных школ города Костаная ………………………………………………………… 202 Положение городского интеллектуального марафона младших школьников «Путешествие по радуге» (3-4 класс) ………………… 206 Положение о проведении городского конкурса рисунков, плакатов, посвященного 65-летию Победы …………………………. 208 Положение о городском конкурсе чтецов «Салют, Победа!» ……... 210 ^ Тамыз/ август Положение о городском конкурсе «Школьный двор - 2010» …….. 212 Положение о городской ярмарке-выставке «Лучшее дидактическое обеспечение педагогического процесса в логике нового дошкольного стандарта» ……………………………………… 213 қыркүйек/ сентябрь Правила игры «Математическая карусель» 7-8 классы ………….. 217 қазан/ октябрь Положение городского интеллектуального марафона младших школьников «Путешествие по радуге» (3-4 класс) ………………… 219 Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» …………………………………………………………………. 220 Положение о городском музыкальном конкурсе учащихся «Пою тебе, мой Казахстан!» …………………………………………………... 225 ^ ҚАРАША/ НОЯБРЬ Положение о городском конкурсе «IT – технологии в образовательном процессе» …………………………………………… 227 Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» ………………………………………………………………… 233 Правила проведения городского турнира «Математический бой» среди учащихся 9-11 классов ……………………………………. 239 желтоқсан/ декабрь Положение о проведении городской интеллектуальной игры «Эрудит» …………………………………………………………………. 246 Положение городского интеллектуального марафона младших школьников «Путешествие по радуге» (3-4 класс) ………………… 251 Правила проведения городского турнира «Математический бой» среди учащихся 9-11 классов …………………………………… 252 Положение о проведении городского конкурса школьных СМИ «Изменим мир к лучшему», посвященного Дню Независимости Республики Казахстан …………………………………………………. 259 ^ Положение о городской игре-соревновании «Математическая регата» среди учащихся 9-11 классов…………………………………. 261 ҚАҢТАРЯНВАРЬ^ ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРУ ПӘНДЕРІ БОЙЫНША 8-11 СЫНЫП ОқУШЫЛАРЫНЫң РЕСПУБЛИКАЛЫқ ОЛИМПИАДАСЫНЫҢ І кезеңін өткізу туралы ережеЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ Оқушылардың пәндік қалалық олимпиадасы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің м. а. 2007 жылғы 28 желтоқсандағы №668 бекітілген бұйрығымен оқушылардың республикалық олимпиадасын өткізу ережелеріне сәйкес пәндер бойынша өткізіледі. ^ ОЛИМПИАДАНЫҢ МАҚСАТЫ МЕН ТАПСЫРМАЛАРЫЖоғары білім беру әлеуеттілігіне ие болған оқушыларды анықтау;Оқушылардың шығармашылық оқу әрекетіне деген құлшынысы мен қызығушылықтарын арттыру;Дарынды оқушыларды өзіндік іске асыруы үшін жағдай жасау;Оқушылар бойында шығармашылық ойлау қабілеттерін анықтау және білімдерін қолдануды ұғыну;Оқушылар бойында қисынды және мағлұматсыз ойлау қабілеттерін анықтау;Республикалық олимпиаданың ІІІ кезеңіне қатысушыларды анықтау.^ 3. ҚАЛАЛЫҚ ОЛИМПИАДАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ Оқушылардың қалалық олимпиадасы математика, физика, химия, биология, география, Қазақстан тарихы, шет тілдері (ағылшын, неміс, француз), қазақ тілі мен әдебиеті, мемлекеттік тілде оқытылатын мектептерде орыс тілі мен әдебиеті, орыс тілі мен әдебиеті, орыс тілінде оқытылатын мектептерде қазақ тілі, информатика және есептеуіш техника негіздері, мемлекет және құқық негіздері пәндері бойынша өткізіледі. Жалпы білім беру пәндері бойынша қалалық олимпиада екі кезеңнен өткізіледі: Бірінші кезең – мектептік, 2009 жылдың 2-10 қарашасы^ Екінші кезең – қалалық, 2010 жылдың қаңтарыБірінші кезең – мектептік олимпиада, оған 8-11 сыныптардың барлық ниет танытқан оқушылары қатысады. Мектептік жарысқа арналған тапсырмаларды «Қостанай дарыны» ӨҒПО жасайды. Мектептік жарыс нәтижелері бойынша қалалық кезеңге қатысу үшін 8-11 сынып оқушыларынан мектеп командасы құрылады.Екінші кезең – қалалық олимпиада Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімі мен «Дарын» қалалық орталығымен өткізіледі. Бұл кезеңнің қатысушылары І кезеңде 1 орын алған 8-11 сынып оқушылары. Жұмыстарды бағалау барысында қатысушылар мен қазылар мүшелері арасында толыққанды өзара түсіністікке жету мақсатында олимпиада қатысушыларына қорытынды жарияланған күні немесе ІІ кезеңнің басталу алдында тапсырмаларды талқылау жүргізіледі. Қатысушының теоретикалық ойлауы емес, бланкке жазған жауаптарындағы нақты тапсырмалар бойынша жұмыс мазмұнын қарастырады. Тапсырмаларды талқылау олимпиада қатысушыларымен тікелей бағалайтын қазылар төрағасы, қазылар мүшелерімен өткізіледі. ^ 4. ОЛИМПИАДА ТАПСЫРМАЛАРЫНЫҢ МАЗМҰНЫ Олипиаданың І кезеңіне арналған тапсырмалар «Дарын» ӨҒПО, ІІ кезең үшін «Дарын» ӨҒПО жасалынады.Тапсырмалардың күрделілігі оқушының өнімді және шығармашылық даму денгейіне сәйкес және білімнің келесі деңгейлерін қарастырады:қисынды;білімді шығармашылық қолданудағы қажетті қабілеттер;жоғары күрделілік деңгейін.Әрбір қатысушы оқыту тіліндегі олимпиада тапсырмаларының мәтінімен қамтамасыз етілуі тиіс.^ 5. ОЛИМПИАДА ҚАТЫСУШЫЛАРЫБірінші айналымда 8-11 сынып оқушылары қатысады. Екінші айналымда жалпы білім беру мектептерінен, инновационды мектептерден республикалық олимпиадалардың І кезеңінде І орын алған және 1-3 орын алған 3 оқушыдан пәндерді тереңдете оқытатын мектептердің 8-11 сынып оқушылары қатысады. Мектеп әкімшілігі мектеп командасын олимпиаданың мектептік сайыс қорытындысы бойынша қалыптастырады. Орта буын оқушыларының білім деңгейлері сәйкес болған жағдайда жоғары сынып оқушыларының бағдарламасы бойынша олимпиадаға қатысуға жіберілетін болады. ^ 6. ОЛИМПИАДАНЫ ДАЙЫНДАУ ЖӘНЕ ӨТКІЗУ БОЙЫНША ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖҰМЫСТАРЫ Олимпиаданың ІІ кезеңін дайындау және өткізу бойынша ұйымдастыру жұмыстарын үйлестіру мен іске асыру үшін Қостанай қаласы әкімдігінің білімі бөлімімен ұйымдастыру комитеті құрылды: олимпиаданы өткізудің жалпы тәртібін белгілейді;олимпиадаға жетекшілік етуді іске асырады;түзету сипатының ұсыныстарын енгізеді;олимпиаданы өткізу үшін қажетті жағдайлар жасайды.Республикалық олимпиаданың ІІ кезең нәтижесін бағалау үшін қазылар алқасы құрылады. Қазылар алқасының мүшелігіне қаланың, облыстың пән бойынша жетекші мұғалімдері, ЖОО оқытушылары бола алады. Олимпиаданың қазылар алқасы теоретикалық және сараптама тапсырмаларға тексеріс жүргізеді: оқушылар жұмыстарын бағалауда даулы сәттерді талқылайды, қажет болған жағдайда, келесі түзетулерді енгізеді:жеңімпаздарды анықтайды және жүлделі орындарды бөледі;олимпиада қатысушыларымен орындалатын тапсырмаларға талқылау жүргізеді;аталған пәндер бойынша олимпиада қорытындыларына есеп береді;олимпиада тапсырмаларына сараптама жасайды.Қазылар алқасының құрамы Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімінің бұйрығымен бекітіледі.^ ОЛИМПИАДА ҚОРЫТЫНДЫСЫН ЖАСАУ Олимпиада қорытындысы бойынша 1-ден бастап 3 орынға дейін беріледі.Рейтингке қалалық олимпиаданың 1-6 орындары кіреді. ^ ҚАТЫСУШЫЛАРДЫ МАРАПАТТАУ Қалалық олимпиадада 1-3 орын алған оқушылар Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімінің мақтау қағаздарымен, ақшалай сыйақылармен марапатталады.1-3 орын алған оқушылардың мұғалімдері Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімінің мақтау қағаздарымен мадақталады. ^ «МАТЕМАТИКАЛЫҚ КАРУСЕЛЬ» ОЙЫН ЕРЕЖЕСІ7-8 сыныптарЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ. Математикалық карусель – бұл екі немесе одан да көп топтардың математикалық есептерді шешу жарысы. Әр топқа екі үстел беріледі: біріншісі-бастапқы және екіншісі-есеп беру. Барлық топ мүшелері өзінің бірінші (алғашқы) үстелдеріне отырады және карточкадағы №1 есептің шартын алады. Есепті шығарған топ, карточканың келесі жағына есеп жауабын жазып, оны топтың бір мүшесі қазылар алқасына ұсынады. Әділ қазылар ұсынылған жауапты дұрыс жауаппен тексеріп, жауаптың дұрыстығына көз жеткізгеннен кейін, жауапты ұсынған топ мүшесіне есеп берудің №1 есебін береді, топ мүшесі есепті алып екінші (есеп беру) үстеліне отырады, ал алғашқы столда отырған қалған топ мүшелеріне №2 есеп беріледі. Сонымен қатар жауап ұсынған топ мүшесі бірінші немесе екінші столдың (өзіне қатысты топтың) барлық мүшелерінен кейін шешімді беруге құқылы. Яғни іс-әрекет карусельдегі сияқты бірінен соң бірі болып жалғасып отырады. Есеп беру үстеліне түскен қатысушылармен де ойын осылай жүргізіледі (дұрыс жауап берілгеннен кейін). Есеп беру үстелінде дұрыс жауап бермеген топ мүшелері алғашқы үстелге қайтып келеді. Әрі қарай «карусель» бойынша...... Алғашқы үстел (бастапқы тапсырмалар) саны-14. Есеп беру тапсырмаларының саны-20. ^ МАТЕМАТИКАЛЫҚ КАРУСЕЛЬДІҢ АЯҚТАЛУЫ. Карусельге 2 сағат жұмсалады. Егер алғашқы тапсырмалар аяқталса, онда бірінші үстел мүшелері үшін карусель аяқталады. Сәйкесінше екінші топ үшінде (бұл өте сирек болып тұрады). ^ БАЛЛДАРДЫ ЕСЕПТЕУ. Әр шешімін тапқан есеп үшін 3 балл беріледі. Егер қатарынан бірнеше дұрыс жауаптар ұсынылса, онда әр қатарынан берілген дұрыс жауаптар үшін 1 балл қосылады. Ұқсасынша, әр қате жауап үшін 1 (қосымша) балл алынады. Мысалы, қатарынан ұсынылған дұрыс жауаптар үшін: №1 есеп– 3 балл, №2 – 4 балл, №3 – 5 балл, №4 – 0 балл (қате жауап), №5 –4 балл (болған саннан бір балл төмен),жауаптың дұрыстығы мен қателігін байқап балл қойылады. Сондықтан да дұрыс шешімін тапқан есеп саны үшін әртүрлі балл санын жинауға болады. Есеп беру үстелінен баллдар тек дұрыс жауапқа беріледі. ҚАЗЫЛАР. Әділ қазы матеметикалық карусельдің ережелерін талқылайтын жоғарғы жақ болып табылады. Ережелерде қарастырылмаған жағдайда, шешімді өздері қабылдайды. Қазылар алқасының қабылдаған шешімі топ мүшелері үшін міндетті болып табылады. Әділ қазы тәртіпті қадағалайды. Ол топты тәртіпсіздіктері үшін, басқа үстел топтарының мүшелерімен қарым-қатынас жасағаны үшін жазалай алады. КӨРЕРМЕНДЕР. Әділ қазылар рұқсатымен жарыс барысы көрермендердің қадағалауына болады: оған ойындағы топ мүшелері мен әділ қазылардан басқасы жатады. Көрермендердің топтармен қарым-қатынас жасауға, жарыс барысын өзара талқылауға немесе ойынның өткізілуіне кедергі жасайтын әрекеттер жасауға құқысы жоқ. Бұл ережелерді сақтамаған көрермен әділ қазы шешімімен математикалық карусель орналасқан жерден кетуі тиіс. ^ ТУРНИРДЕ ЖЕҢІМПАЗДАРДЫ АНЫҚТАУ. Орын жинаған балдарға байланысты анықталады. Балл саны бірдей болған уақытта көп есеп шешкен топ женімпаз атанады. Жоғарыда келтірілген белгілермен орынды анықтай алмайтын жағдайларда орынды бөледі. ^ КОМАНДАДАҒЫ МҮШЕЛЕР САНЫ – 6 АДАМ. 7-8 сыныптардан 3 қатысушыдан. Жоғарғы сынып қатысушыларын төменгі сынып қатысушыларымен алмастыруға болады (керісінше болмайды). Егер топ алты мүше жинай алмаса, қазылар алқасы топты ойынға кіргізбеуге құқылы. «Эрудит»ҚАЛАЛЫҚ ЗИЯТКЕРЛІК ОЙЫНЫН ^ ӨТКІЗУ ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕ МАҚСАТЫ МЕН ТАПСЫРМАЛАРЫ: Ойыншылардың кең ой өрісін, білімдарлығын дамыту.Үлгіден тыс жағдайларда мектеп білімін қолдана білу.Қисынды тізбектерді тез құрып, ақпаратты талдап, нәтиже шығара білу. Энциклопедиялық және басқа әдебиеттермен жұмыс жасай білу, негізгісін, тезистерін, аннотацияларын таба білу.Тез тіл тапқыштықты, қарым-қатынас мәдениетін дамыту. Сөйлемді грамматикалық тұрғыдан дұрыс құра білу, өз ойынды қисынды дұрыс жеткізе білу. МАЗМҰНЫ: Қатысушыларға әртүрлі алғашқы дерек көздерімен (анықтамалар, түсіндірме сөздіктер, энциклопедиялар, Internet және т.б.) жұмыс істей отырып, шешуі керек болатын мәселелер аясы беріледі. Сұрақтарға мектеп курсында оқытылатын барлық пәндер спектрларымен қатар басқа ғылымдарды енгізіледі: медицина, экономика, космос, өнердің, мәденеттің әр түрлі бағыттары және т.б. ҚАТЫСУШЫЛАР: Зияткерлік ойынға 5-11 сынып оқушылары қатысады. Топ құрамында 4 оқушыдан 6 оқушыға дейін болады. ^ ӨТКІЗУ МЕРЗІМІ: Ойын ай аралық жарыстарды өткізуге ұйғарылған. Ақтық сайысқа (мамыр) барлық жарыстар қортындысы бойынша жоғары балл алған топтар шақырылады. ^ ОЙЫНДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӨТКІЗУ: 1.Топта 4–тен 6 оқушыға дейін қатысады (жалпы білім беретін мектептердің 5-11 сыныптары). 2.Топтар ойын үстелінің белгіленген нөмір тәртібімен сұрақтарды (тапсырманың тақырыбы мен түрі) таңдайды. 3.Ойын үстелдерінің нөмерлері топтардың алдыңғы ойында алған орындарына сәйкес болады. 4.Ауызша (мезгілінен бұрын) жауапты тапсырманың тақырыбы мен түрін таңдаған топ бере алады. Қалғандары фирмалық қағазда жазбаша беріледі. 5.Жазбаша жауапта–сауаттылық, ал ауызшада сөйлеуі бағаланады. 6.Жауапты сұрақты талқылауға уақыт жібергеннен кейін беруге болады. 7.Сұрақты талқылау уақыты – 1 минут, қалған 10 секунд дыбыс дабылымен қоса беріледі, ол аяқталғаннан кейін жауап қабылданбайды. 8.Фирмалық қағаздар ойыншыларға дұрыс жауап пен осы сұрақтың бағасы хабарлағаннан кейін қайтарылады. 9.Сұрақ құны ойынға қатысқан топ санына және сәйкесінше олардың жауаптарының дұрыстығына қарай бағаланады. 10.Сұрақты талқылаған уақытта өзінің терілген немесе қолдан жазған мәтінін қолдануға болады. Кітап, журнал және тағы басқа басылымдарды қолдануға қатаң түрде тыйым салынады. 11.Жауап тапсырманың тақырыбы мен түріне, грамматикалық ережесіне сәйкес болуы керек. 12.Бұл ережелерді бұзған үшін жаза қолданылады. Жоғарыда көрсетілген бір ереже бұзылған уақытында сұрақ бағасына қарай айып салынады. Ережені қайта бұзғаны үшін маусымның соңына дейін дисквалификация жүргізіледі. 13.Аудиторияда әрқашан тәртіп пен тыныштық болуы керек. ^ СҰРАҚТАР МЕН ЖАУАПТАР Сұрақ тақырыбы жауап іздейтін жауап аясын белгілейді, ал тапсырма түрі жалғыз дұрыс жауапты айыруға көмектеседі. Жалпы сұрақ бірнеше сөйлемнен тұрады: 1 тапсырма тақырыбына негіз болған оқиға; 2 тапсырма түріне қарай қисынды операция туралы бір-екі сөз; 3 жауап беруді талап ететін нақты сұрақ. Осының бәрін есепке алып, қатысушылар нақты дұрыс шешімді табады. Адамзаттың барлық білімі жаратылыстану және гуманитарлық бағыт бойынша 37 тақырыпқа бөлінеді. Қисынды ойлау немесе жақсы білім негізі болса жауап алуға болатын осы тақырыптар бойынша сұрақ дайындалады. Сұрақтың барлық 26 түрі болады: ауызша тапсырма, білім мен қисынға қатысты сұрақтар. Тақырыптар: Астрономия Спорт Табиғат Экономика География Ән, би Өсімдіктану Мемлекет Информатика Кино, TV Зоология Әскери іс Тарих өнер Жыртқыштар Дін Әдебиет Коллекция Жәндіктер Әдеп Математика Адам тұрмысы Өрмекшілер Жантану Физика Техника Балықтар, амфибия Экология Химия Ғарыш Рептилия Медицина Тіл Құстар Адамтану Бауырмен жорғалаушылар Адам Тапсырма түрі: Анықтама мысалымен Анаграмма Әріптердің орын ауыстырып жаңа сөз құрауы.^ Егер бұйрық рай етістігінде (СВЕТ зат есімінен) әріптердің орын ауыстырсақ, ресей ақпараттық теле бағдарламасын оқуға болады. Жауап «Вести», свети Антоним Қарама-қарсы мағынадағы сөздер. Бас қатырғыш Күрделі қисынды жұмбақ.^ Егер жапырақ туралы ойласақ, май қарағай- бұл ҚЫЛЫШ, ал бал қарағай ше? Жауап: сапы. (жалпақ ине, үш гранды) Сызық жол Егер әріптерді көк сызықпен оқыса, жыл мезгілі шығады, қызылмен-суат. Бұл сызық жолда көл өсімдігі жасырылған. Жауап: телорез (лето, озеро). Ишарат, дене қимылы Сөйлегенде ілесіп отыратын қол қимылы оған үлкен мәнер- лілік береді. ^ Кейбір спорт ойындарында мына ишарат қандай белгіні білдіреді? Х Жауап: матч аяқталды. Жұмбақ Шешуді қажет ететін бейне немесе сөз.Арнайы өңдеу жолымен алмастан алатын тас. Менде су бар, бірақ теңіз суы емес, от бар, бірақ күйдірмейді, менің қатты денем, түссіз, бірақ әр түрлі. Жауап: гауһар тас. Дыбыс Сұрақтың бір бөлігі әнмен, жануарлар даусымен немесе басқа дыбыстармен берілген. ^ Белгілі ацтек батырының сауыты неден жасалған?Ой беру: жүргізуші алақандарын соғады. Жауап: мақта. Қисынды тізбек Егер мәтіннің қандай да болмасын үзіндісінде үш рет басса не болады? Нұсқалар: сөздің қарамен боялуы, жолдың боялуы, сөйлемнің боялуы, азат жолдың боялуы, құжаттың барлық мәтіні немесе тышқан көрсеткішінен оң жақта орналасқан бірінші сөз туралы анықтамасы ашылады. Жауап: азат жол қарамен боялады Қисынды елек Жарты әріпті белгісіз тапсырма (сөз немесе сөйлем) ^ Дыбыс бағытын білу қабілеті қалай аталады? Сізге қисынды елек көмектессін: О–О–О–И–А. Жауап: ототопика. Логогриф Сөздің әрпін қысқарту немесе әріп қосу арқылы жаңа сөз құру. Васнецов суретін атаңыз. Егер 5 әрпін алып тастасаң, аспан жаратушысы шығады. Егер 3 әріпті сызсақ, түрік халқының ерін, батырын аламыз. Жауап: «Богатыри» (Бог, батыр). Метаграмма Сөздегі әріпті өзгертіп жаңа сөз шығару. ^ Натурал санында «МИ» -ді «БИ» -мен ауыстырса, онда сан мың есеге көбейеді. Санды атаңыз. Жауап: миллион және биллион Омоним Айтылуы бірдей, мағыналары басқа-басқа сөздер. ^ Бұл жыртқыш Африка және Азия елдерінің ұлттық саябақтары мен қорларында сақталған. Омонимдері:Регул жарық жұлдызымен шоқжұлдыз; ^ Европалық мемлекеттің ақша бірлігі. Жауап: арыстан. Сипаттау Тапсырма тақырыбына сәйкес терминнің толық мінездемесі. ^ Ежелгі орыс ұзындық өлшемін атаңыз. Басында ол бас саусақтың жалпы саусақ ұзындығына тең болды, сосын 1,75 дюйм немесе 4,445 сантиметр. Жауап: вершок. Пантомима Ыммен жасалынатын сөзсіз қойылым.Францияда бұл мал теңіз скрипкасы деп атаған. (жүргізуші скрипкадағы ойынды көрсетеді). АҚШ, Англия, Испания және Португалияда балық..... Жауап: гитара. Қарапайым Тапсырмада жалпы қолданылатын түсініктер мен терминдер енеді. ^ Белсенді терезені жабу клавиштар қосындысын атаңыз. Жауап: Alt + F4. Ребус Жасырылған сөз немесе фраза фигуралармен, әріп және белгілермен берілген жұмбақ.^ Ребуста жасырынған қарлығаш атын табыңыз. Жауап: воронок. Сурет Қойылған сұраққа графикалық суретпен жауап беру. ^ Банктік қызметті атаңыз. Жауап: айырбас Ең,ең Рекордтар мен рекордсмендер туралы сұрақ.Ежелгі Египет халқына Ніл өзенінің су тасқыны туралы хабарлайтын ең жарық жұлдызды атаңыз. Жауап: Сириус.Өз өмірінде бірде-бір әуен орындалмаған, ең ауыр музыкалық инструмент. Жауап: Патша-қоңырау. Синоним Жазылуы әр түрлі, мағыналары бір сөздер. Күрделі Жоғары күрделі сұрақтар.^ Нехонның айтуынша Ежелгі Египет ақсүйектері қандай лауазымды иеленген?Жауап: Төреші. Сөз құра Тапсырма тақырыбына сәйкес берілген әріптермен термин немесе сөйлеу құрау. Мына әріптерден химераға ұқсас 3 балық атауын құрауға болады. Әріптерді қайталап қолданып, ең ұзын сөз құраңыз. Әріптер: А, Г, Д, Е, И, Л, М, О, Р, Т, Х. Жауап: гидролаг, гарриота, химера. Сөзді тап Әріп санын біле тұрып сөзді тап. Қазақстанда өндірілетін пайдалы қазбаларды атаңыз. ^ Оның негізгі қоры Қостанай облысында. Жауап: асбест. Айлакер Тапқыр бол. Көлемі жағынан кіші болса да өмір қайнап жатқан орта. Жауап: топырақ Жұмбақ сөз Жасырылған сөз бірнеше негізгі бөлікке бөлініп, әр бөлік жеке сөз бола алатын жұмбақтың түрі. Конфуцияның пікірі бойынша ашулы адам не жинайды? Сізге сөз жұмбақ көмектеседі. Бірінші бөлігі Конфуцийдің цитатасында, ал екіншісін грек әліппесінде табасындар, ал екі сөзді біріктіріп жеңіл атлетикалық залдың снарядының ішінен іздеу керек. Жауап: яд (ЯД РО). Мектептік Берілген сұрақ деңгейінің күрделілігі мектеп бағдарламасынан шықпайды. «Тұманды таң» ромасы жазылған өлеңдердің авторы, психологиялық талдау мен пейзаж бейнеленген кескіннің шебері, орыс жазушысы кім? Жауап: Тургенев. Әзіл ^ Ептілікке сұрақ.Қандай тәрелкеден ас ішпейді? Жауап: «ұшатын». Тақырыптар мен тапсырмалар барлық оқу жылына алдын ала дайындалынады. Ойын айына бір рет өткізіледі, 15 сұрақ ойналады (5 түрлі тапсырмаға 3 тақырып). Іріктеу ойынында барлық топтар жас ерекшіліктері мен білім деңгейлеріне қарамастан бірдей шартта қатысады. Содан кейін топтар сұрақтардың күрделілігі мен әр түрлі санына қарай лига бойынша құрылады. ^ ҚОРЫТЫНДЫ ЖАСАУ ЖӘНЕ ЖЕНІМПАЗДАРДЫ МАРАПАТТАУ:«Эрудит» ойының женімпаздарын Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімі мен дарынды балаларымен жұмыс жасау жөніндегі «Дарын» қалалық орталығының мақтау қағазымен марапатталады. Ең жоғары балл жинаған ойыншы Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімі мен дарынды балаларымен жұмыс жасау жөніндегі «Дарын» қалалық орталығының мақтау қағазымен марапатталады. АҚПАНФЕВРАЛЬ^ «АТТЕСТАТТАЛУШЫ МҰҒАЛІМДЕР ФЕСТИВАЛІ» ҚАЛАЛЫҚ БАЙҚАУЫ ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕ1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ1.1. «Аттестатталушы мұғалімдер фестивалі» қалалық байқауы Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімімен өткізіледі. Байқаудың мақсаты – аттестатталушы мұғалімдер жұмыстарының презентациясын және олардың өтініштерін білдірген білікті санаттарға сәйкестігін анықтау.Байқаудың тапсырмалары:Мұғалімнің кәсіби келешегін арттыру;Қала мұғалімдерінің белсенділіктерін, өзіндік іске асыруын, шығармашылық ізденістерін арттыру;Бірлескен шығармашылық, ынтымақтастық аясын құратын нәтижелерге бағдарланған оқыту әдістерін, тәрбие және дамытудың тиімді технологияларын іздестіру; Қала деңгейінде нәтижелі педагогикалық және инновационды тәжірибелерді насихаттау және тарату; 1.2. Байқауға 2009-2010 оқу жылдары жоғары және бірінші біліктілік санатына аттестатталуға жататын мектеп педагогтары міндетті түрде қатысатын болады. ^ 2. БАЙҚАУДЫ ӨТКІЗУ ТӘРТІБІ 2.1.Байқауды дайындық пен өткізуді ұйымдастыру комитеті іске асырады. 2.2. «Аттестатталушы мұғалімдер фестивалі» қалалық байқауы екі кезеңде жүргізіледі:Бірінші кезең – сырттай – 2010 жылдың 25 қаңтары мен 8 ақпаны аралығында аттестатталушы мұғалімнің портфолиосын таныстыру нысанында өткізіледі. (электрондық және мәтіндік нұсқада)Портфолио бағыттар бойынша әдіскерлерге ұсынылады. Портфолио материалдары келесі бөлімдер бойынша жүйеленуі тиіс: 1.мұғалім туралы жалпы мәлімет2.шығармашылық өсу картасы 3.оқу-әдістемелік жұмыс: - сабақтар, сыныптан тыс іс-шаралар әзірлемелері мен сараптамалар - ШТ, ЖММ жұмысы - бағдарламалар, авторлық әзірлемелер 4. Мұғалім іс-әрекетінің мониторингі5. Әдістемелік мәселелерді іске асыру бойынша мұғалімдердің жұмыс жүйесі. Үздік портфолио таныстырған байқау қатысушылары қазылар алқасының шешімімен мерзімінен бұрын екінші кезеңге қатынаспай-ақ байқаудың жеңімпазы және жүлдегері атана алады. Байқаудың басқа қатысушылары келесі екінші кезеңге шақырылады – күндізгі кезең, ол әдістемелік тақырып бойынша презентациялық-шығармашылық есеп нысанында өтеді. Екінші кезеңді өткізу мерзімі 2010 жылдың 15-27 ақпаны аралығында. Екінші айналым материалдары ұйымдастыру комитетіне қағаз және электронды тасымалдаушы түрінде тапсырылады. Бірінші (сырттай) және екінші (күндізгі) қорытындылары бойынша байқау жеңімпазы анықталады. ^ МАТЕРИАЛДАРДЫ БАЙҚАУҒА ҰСЫНУ ТӘРТІБІ Байқауға қатысушылар ұйымдастыру комитетіне келесі кесте бойынша жұмысымен бірге өтініш береді: «АТТЕСТАТТАЛУШЫ МҰҒАЛІМДЕР ФЕСТИВАЛІ» ^ ҚАЛАЛЫҚ БАЙҚАУЫН