Жыццё і творчасць Г. Бураўкіна (беларус)

МВЛК гмназя-каледж 24 Рэферат на тэму Жыцц творчасць Г. Буракна Выкананы Бутвлоскм Аляксандрам Валер евчам Правераны Афанасьевай Людмлай Аляксандранай Мнск 1999 Змест. Фотаздымак3 Уступ4 Дзяцнства юнацтва4 Першыя вершы. Зборнк Майская проснь 5 Люблю сваю Полаччыну 6 Словы мужнасц гнева 7

Далейшы жыццвы шлях.9 Мова душа народа 9 Тэма кахання.10 Песн11 Пейзажная лрыка12 Тэма рэвалюцы. 13 Беларус 16 Проза паэта.16 Казк лягенды. Сувязь з фальклорам.17 Паэмы 19 Творчы подзень 22 Публцыстыка 26 Драматургя 27 Крытыка27 Пераклады.28 Узнагароды28 Некальк адказа на пытанн.29

Заключэнне 33 Спс выкарыстаннай лтаратуры 34 сць у паэта свой аблог цалнны, Некрануты прaстор для баразн, Дзе н працуе з першае хвлны да апошнх вечаровых дзн. Аркадзь Куляшо. Уступ. З мем Г. Буракна звязаны выдатныя здабытк беларускай паэз, глыбокае веданне жыцця, разуменне душы чалавека працы, захапленне багаццям роднай мовы. Паэт добра веда жыцце народа, яго гсторыю звыча. н высока цан жывое слова, уме паставць у вершы гэтае

слова так, што яно засды гучала свежа шчыра. У кожнага сапраднага паэта абавязкова сць творы, якя найбольш пона прадсталяюць яго найлепшым чынам. Яны, як правла, найбольш вядомыя Дзяцнства юнацтва. Генадзь Буракн нарадзся 28 жння 1936 года всцы Шуляцна, цяпер Тродавчы Расонскага рана Вцебскай вобласц сям служачага льнозавода. Бацька яго, Мкалай Сцяпанавч, у гады Вялкай Айчыннай вайны бы у партызанах, пазней перайшо лню фронта,

ваява у дзеючай арм, бы цяжка паранены пад Ржэвам. Цяпер н мац паэта на пенс. Вучыся будучы паэт у Расонскай школе да восьмага класа, а потым у Полацку, куды пераехал бацьк. Дзяцнства яго было цяжкм змрочным, яно супала з пачаткам вайны. Генадзь Буракн успамнаеКал пачылася Вялкая Айчынная вайна мне была пяць гадо. Бацька пайшо на фронт, а мац засталася з нам. Страх за дзяцей, трывожная насцярожанасць, кал паблзу

хаты з ялялся палца, голад, нястачы праз ус гэта прайшла мац паэта, Феадося Ягорана. Самае страшнае было наперадзе, кал змой 1943-га года прыйшл вску карнк, помсцячы сем ям партызан см вяскоцам. Карнк выгнал людзей з хат, выстрал перад кулямтам дога трымал на холадзе. Мы стаял на згорку трымя радам першы рад мужчыны дзяды, друг заплаканыя жанчыны з малым на руках трэц мы, каму шэсць дзесяць дванаццаць гадо. На нас бы нацэлены кулямт.

Мы чакал стрэла. Плачуць жанчыны, мачат дзяды. А стрэла ус няма. Пад вечар нас сагнал лазню на скрайку вск. Было цмна цесна. Для малых адвял палок, мы сагрэлся на м пачал валтузню, а мац нашы плакал чамусьц пачал абдымацца. Я тады не веда, што дзверы лазн забты цвкам, што лазня абкладзена саломай палца пайшл шукаць бянзну. Я тады многае не разуме. Шчаслвы выпадак выратава людзей.

Я не памятаю твару таго, хто вызвал нас. Памятаю тольк, што гэта бы стары немец-салдат. н не ме гаварыць па-руск с маха рукам бок лесу. Мы с цякл выратавался. Сярэднюю школу Генадзь Буракн закончы у 1954 годзе Полацку. Усе тыя гады будучага паэта была прага да вучобы веда. н паступ у Беларуск дзяржаны нверстэт на аддзяленне журналстык флфака, якое скончы у 1959-тым годзе.

Першыя вершы. Зборнк Майская проснь. Псаць вершы пача яшчэ школе старэйшых класах частку з х надрукава у 1952-м годзе полацкай абласной газеце. Паэт гаворыць так Я не знаю, удася каго я так Цягне дзная сла мяне да рак. Цэлы дзень у прадоннях крынчных вро Бачу гульн яз, чуйны сон шчупако. Свам настанкам паэт лчы Уладзмра Маякоскага, Уладзмра

Лугаскога па-зямляцку блзкага Пятруся Броку. Першы зборнк Майская проснь выйша у 1960-тым годзе, сюда вайшл самыя рання яго творы, напсанныя гады вучобы на рубяжы дзяцнства юнацтва. Зусм юначым вершам был Дрэва, Кастрычнк, Ластак ншыя. Вылучаецца верш Я ду, галоны герой незвычайна радасны дваццацгадовы юнак выклкае захапленне дзячат, се вакол незвычайнае, светлае, ус захапляе, а перш за с маладым адчуваннем жыцця, радасцю ад

палнаты успрымання, упэнасцю свах магчымасцях зрабць добрае. сказана гэта не тольк за сябе за цэлае пакаленне паветра здаецца мядовым, нябесы чысцей сней. Я ду дваццацгадовы, дзячаты глядзяць на мяне. У вершы Я хачу прайсц высказана мкненне атара заглянуць у будучыню, сцвердзць асноныя прынцыпы творчасц найпершы з х арганчную сувязь са свам народам краем, быць на пярэднм рубяжы жыцця змагання

Я хачу прайсц па зямл, Каб мне людз сэрцы адкрыл. Слзы шчасця мазал Па-братэрск са мной падзялл. З першых публкацый у прэсе адчувася самабытны талент Г. Буракна. Пачынала праяляцца грамадзянскасць таленту паэта, трыбуннасць актынасць паэтава слова. разам з тым лрычнасць, мяккасць, стрыманая расчуленнасць. Тут знойдзем творы, напсанныя больш сталым дасведчаным у сакрэтах майстэрства

Полаччына, Палеская балада, Полацкая балада, Вочы сня-сня. Яны вельм арганчныя для пачаткоца, пераполненнага пачуццм любов да свайго краю, да горада, што ста родным. Люблю сваю Полаччыну Генадзь Буракн прызнавася любов да сваей роднай Полаччыны, дзе яскрава праявлася здольнасць атара шырокм мазкам намаляваць аблчча роднага краю Тут азры, як неба, сня чаротах чароды гусныя, А на дне

Млечным Шляхам свецяцца Трапяткя гурты язныя. Тут, у Полаччыне, хораша, галасста спяваюць для закаханых сала . жо далей, крыху жартуючы, атар дадае Тут дзячыны се чарнабровыя, На палях льны двухметровыя Тут пад кожным курганам каменем Ц былна, ц казка чароная н любць сваю Полаччыну, свой родны кут так, як можна любць тольк

Радзму. кал адзн унверстэтск жартанк, яго харошы сябар, пусц па студэнцкм нтэрнаце эпграму, Генадзь Буракн не крыдава Полацкя кветк трак Апявае Генадзь Буракн. Бо н сапрады любць не тольк свую гсторыю свайго млага краю, дзе праз тошчу гадо свецяць мны Смяона Полацкага Францыска Скарыны, а яшчэ яго задумлвую Дзвну чыстую Дрысу, яго сня азры пявучыя бары, яго кветк трак.

Яго песня дагу перад краем гордым прыгожым, дзе паэт навучыся любць ненавдзець Навальнцы грымяць над кручам, З гор бягуць руча грымучыя, Тут ля Дрысы сасонк звонкя, Над Дзвною бары пявучыя. Край паэтычных лягенд песен Полаччына больш чым ншая зямля Беларус захавала сляды старажытнасц. Атар ствары жанравую разнавднасць балады лрыка-псхалагчную.

Полацкая балада Генадзя Буракна эпчная па матэрыялу, лрычная па спосабу выялення. Сам атар трывожна слуховаецца гук мнулых стагоддзя, углядаецца твары выдатных людзей, што праходзл тут. Я люблю слухаць зорную цш, тва казк начныя, мой горад. Мнулае сучаснае пераплятаюцца тут, дапамагая адчуць крок гсторы, сувязь старыны Тольк слухацца лепш у марозны спакой, Тольк вочы закрыць на хвлну пачуеш дыханне далкх вяко,

Стараданя песн-былны. Словы мужнасц гнева. Беларусь нельга явць без горкай памяц вайны. Герачная тэма, якая стане пазней адной з асноных у творчасц Генадзя Буракна. Герачнай можна назваць Палескую баладу. Яна прысвечана братам Мхалу вану Цубам, загубленным фашыстам гады Айчыннай вайны. Яны жыл всцы Навны, што на Случчыне, бясстрашна загнул, абараняючы сваю зямлю людзей.

ван Цуба патары подзвг вана Сусанна, зав фашыста у балота, дзе яны был зншчаны партызанам. н дзе праз сняга завею, каб засды застацца памяц людской Круцяць снег, гоняць снег вятры, Праз завею дзе стары, Кажушок на схудалых плячах, Боль пякельны патухлых вачах. Вострыя спамны дазволл Генадзю Буракну стварыць жахлвую карцну дзкага сваявольства фашыста у

Хатын. У паэме Хатынь асобныя дэтал нагадваюць на дварэ прадвесня, яшчэ ляжыць снег, невыпадкова, што снег белы, а дровы ля прыпечка бярозавыя, таксама белыя, як чыстае сумленне н чым не павнных жыхаро Хатын А вску сцскал жо абцугам, Карнка чорныя грузавк, Закусла пабялелыя вусны, Сцяллася страху Хатынь. У паэме паэт апсвае трагедыю, якая адбылася 22-га сакавка 43-га года. Сапрады, нямы крык працснае душу, нбыта апынаешся там, у пекле

Хатын. набыццы праходзць перад нашым вачам трагедыя людзей, х апошня жудасныя крык Радзе пада Ахрыплы, пакутны крык, вось застася адзн тольк н дзцячы, Але н нахснуся знк. Паэма Хатынск снег цэластная па сваей будове, сурова-стрыманая па стыл. Атар знаходзць адпаведныя словы вобразы, каб паказаць той страшны дзень. Снег в паэме з яляецца як бы экранам, на якм адбываюцца трагчныя падзе

Застагна, загалас пад нагам Белы снег. Ляжа, не таючы, у Хатын чырвоны снег словы вялкай слы. далее раты абвугленныя крычал нма. нбы жахлвым дзцячым сне, пада з чорнага начнога неба чорны снег. Попелам на землю асыпался дрэвы хаты, попелам на земл застался людз карнк глядзел вачам пустым, Як ашалелы кот па вулцы бг, Як ляжа не таючы Хатын Чырвоны снег. Прайшл гады, адыйшла нябыт суровая пара

Айчыннай вайны, але памяць людская нкол не забудзе жудасцей ахвяр фашызму мны расстраляных, закатованных, пашых. Мы вам свет завяшчаем без слз вайны. Тольк вашых сэрцах, у памяц вашай, Хай, нкол не мокнуць нашы званы Далейшы жыццвы шлях Пасля сканчэння БДУ 1959-м годзе н працава стыль-радактарам часопса Камунст Беларус, старшым рэдактарам беларускага рады, загадчыкам аддзела лтаратуры, пазней намеснкам

галонага рэдактара газеты Лтаратура Мастацтва. У1968-1972 карэспандэнт газеты Прада па Беларус. У 1972 1978 бы галоным рэдактарам часопса Маладосць, у 1978 1990 узначальва дзяржаны камтэт БССР на тэлебачанн радывяшчанн.У 1976 годзе прыма удзел у рабоце трыццаць першай сес Генеральнай Асамбле ААН. З 1990 пастаянны прадстанк

Беларус пры ААН, з 1994 па 1995 намеснк мнстра культуры друку Беларус. Зборнк З любою нянавсцю зямною другая паэтычная кнга паэта выйшла 1963 годзе, у ей большая тэматычная шырыня, адчуваецца агульнае пасталенне атара. Гэта связана з грамадзянскм тэмпераментам з яго родам занятка, як прафесянальнага журналста. За чвэрць стагоддзя выда больш за 10 зборнка верша.

Яго кнг Дыханне 1966, Жнво 1971, Варта вернасц 1978, Гняздо для птушк радасц 1986, Выбранае 1998 сваеасаблвы паэтычны летапс жыцця пакалення, якое адчуло на свах плячах цяжар вайны адналенне разбуранных гарадо всак, першае выйшла касмчную прастору. Многя творы Буракна пакладзены на музыку кампазтарам . Лучанок, Э. Ханок ншыя увайшл яго песенны зборнк Табе,

Беларусь. Мова душа народа. У кожным слове корань сць. нельга слай вырваць слова. Якая Радзма паэта так сам паэт. Гэта даняя сцна. Полаччына цемя нацы, цемя Беларус, гэта яна дала сходняму славянству Ф. Скарыну, гэта яна захавала чыстыю беларускую мову. Наогул са словам, з роднай беларускай мовай у паэта был асаблвыя адносны. Яна дала паэту адчуць радасць, сказаць нешта свае

Слова наша роднае, хапала На стагоддз догя цябе. Багдановч, Колас Купала Прыпадал да цябе журбе. Словам пранкннным, узнслым, словам пяшчотным гненым сцвердз паэт сваю любо да Радзмы. Вернасць роднай мове праносць н праз усе жыцц, робячы се, каб наша слова гучала шырока далка сэнс не тым, куда сягну, Км стану я наш век сталвы, А тым, каб цврдую цану Нкол не згубла слова Унверстэты акадэм будуць вучыць цябе роднай мове, але кал

не спрыня мову гэтую з матчыных вусна, з першакрынцы, нкол не будзеш адчуваць слова, дзе кожны гук ад матул. Мова родная таму завецца матчынай Матчына нявыцвлае слова, Дажнк мы вечныя твае У слова Г. Буракна цврдая цана, слову яго можна верыць, сло яго чакаюць. н любць слова да самазабыцця, да самаахвернасц Мова продка нашых нашчадка Шэпт дубравы пчалны звон Нам цябе ласкава ашчадна Спазнаваць ажно да скону дзн

Тэма кахання. Сва лепшыя вершы Г. Буракн ствары пра вечны свет кахання, яго загадкавыя таямнцы, пра пакланенне жаночай красе, радасць першага кахання, кал для чалавека неяк нечакана с адкрываецца спрымаецца па новаму сустрэча з любмым чалавекам, багацце пачуцця, падкрэсленная беражлвасць да сяброк горач разлук ус гэта адметныя рысы нтымнай лрык паэта. Вершы Не, мы с табою не святошы, Месяц-жотая лодка, Так спрадвечны лс мужчын сабраны зборнку

Пяшчота. У вершы Вочы сня-сня гаворыцца пра вернае каханне маладой прыгожай дзячыны яе каханы загну на фронце, яна жыве адна, не хоча н прызнання, н песен, ус чакае не можа дачакацца свайго абраннка А яна маладая свай прыгажосц, Н прызнання, н песен не хоча яна. Аднаго прычакаць бы й тольк госц, Ды з зямлю яго абвянчала вайна Такое сапраднае каханне найвышэйшы дар, як можа адзн чалавек даць другому

Я не знаю, быць можа, прада не трэба, й, прыгожай такой, адзнокаю жыць, Я ж яе разумею, вельм хаце бы Вось такое каханне жыцц заслужыць. У вершы Не, мы с табою не святошы атар раскрывае нутраны свет героя праз яго адносны да прыроды роднага краю, да сяброства кахання Не, мы с табою не святошы. Мы прагну выпл да дна, ласку вечаро харошых, пацалунк давдна.

У вершы Месяц-жотая лодка тэма кахання да дзячыны спалучаецца з яскравым апсаннем прыроды цалую шыю локц А ва см внаваты Месяц жотая лодка Ды салодкая мята. У вершы Так спрадвечны лс мужчын гаворыцца пра тых, каго недачакался жанчыны з вайны, пра х нялгк лс У тым няма вны мужчын, Зусм няма вны, Што рана легл на спачын Пад сосны кляны. Песн. Паэт пача псаць песн юнацтве самым першым свам вершы н гаворыць так спява бы

нястомней за сх званчэй, Каб раблася людзям ад песн лягчэй. Лрыка Г. Буракна шчырая сярдэчная, нарэшце, як кажуць, у жыцц каханне добрая песня засды дуць побач. Можа, таму многя лрычныя вершы паэта был пакладзены на музыку, напэна сам н назасды захава любо да меладычнай народнай песн, что пачынаецца Свой данне. Куда б н кравал свой шлях, дзе б не шукал натхнення, а знаходзм яго там, дзе нарадзлся

Шукаем сцежак невядомых, Чужыя топчам бальшак. А песн нас чакаюць дома Ля цплай матчынай шчак. Песн паэта гучаць на меннах, вясковай хацне, на працэ выкананн ансамбля Песняры. Гэта такя песн, як Конь незацугляны Праз палетк лясы, Празлуг, паляны Ты няс мяне, няс, Конь незацугляны. або Матыл Ненавечна, ненавечна Дн юнацтва адплыл, Зно агенчыкам спыхнуць

Вяснавыя матыл, непаседы-матыл. Пейзажная лрыка. Пейзажная лрыка паэта ашчадная на фарбы, душэная, бо дзе яна з радзмы Г. Буракна паночнай Беларус, дзе засды цанлася шчырасць, унутраныя багацц. Тольк вока паэта, закаханае свой край, можа бачыць у халодным краявдзе стольк цяплын. Прырода разуменн паэта жывая, неранадушная, у яе свае багатае змянлвае жыцц. У вершах прырода часта апяваецца як крынца лрычнага перажывання, прычым найбольш блзкя паэту фарбы

вясны восен дуць дажджы, Асенняя пара. Заплаканыя вочы спахмурнел. Аторка не адрознш ад нядзел, Ад быльнага-шпачыльнага пяра. Вылучаюцца вершы Прадвесне, Сняжынк на расстанне, Красавк, Асення грыбы. Я жадаю нагадаць некальк радко з верша Снежынк на расстанне Сняжынк на расстанне, Дажджынак першы звон,

Салодкае вяртанне У красавцк сон. Сярод верша апошнх гадо да пейзажнай лрыцы адносцца верш Гартае восень жотыя лсты , у якм атар гаворыць пра тое, як зацхае вецер, цша селцца душы загараюцца на далкм небе зорк А цень лясо ужо хавае стынь. З лагчын плыве туман свы рэдк. Сцхае смех. ападаюць кветк Гартае восень жотыя лсты Тэма рэвалюцы. Адзн з галоных матыва грамадзянскай лрык

Г. Буракна маты вернасц дэалам рэвалюцы. гэта не тольк творах, прысвечанных баям паходам, юнацтву бацько дэям рэвалюцы прасякнута ся яго творчасць, дзе галоны герой цврды свах перакананнях чалавек. Вылучаюцца вершы Я з твайго неспакойнага племен Камсары. Для паэта не было шчасця большага, як связаць свой лс з лсам парты, быць на перадавых рубяжах барацьбы за камунзм Я з твайго неспакойнага племен, Хоць ля сэрца блет твой яшчэ не нашу.

Б ецца жылах мах кро гарачая матчына Твой кастрычнцк вечны агонь Паэта хвалююць вобразы камсара, сланых рыцара рэвалюцы, байцо за народныя нтэрэсы З гадо, кал неба крамсал Узнятыя гневам клнк, Прыходзяць да нас камсары Духоныя нашы бацьк Патрэбна разглядзець верш Я камунст са зборнка Варта вернасц. У м атар прызнае, што сярод камунста сць яшчэ такя, што любяць пахвалцца партблетам,

гучна аб явць аб сваей прынадлежнасц да перадавых людзей нашай эпох Я, камунст не люблю хавацца. Да, я прыйшо пад льчовы сцяг Не для таго, каб глухнуць ад авацый Каб несц рэвалюцы прасцяг Паэт адчувае сябе засды арганчнай часцнкай свайго народа. У вершы Народ мой праяляецца шырок погляд на пройдзены нашым народам гстарычны шлях.

Мы можам ганарыцца наш народ нкол не пасяга на чужыя земл багацц, на чужую працу славу, нкол нкога не рабава. У сваей радаводнай н мае не захопнка прайдзсвета А плытагона паэта, штукатура ганчарных спра Народ мой, дзякую табе Што на мг мне не дазвол, Каб я кагосьц абязвол, Жы у кагосьц на гарбе. Для новых пакалення Айчынная вайна гсторыя, а для дзельнка, сведка, чы дзяцнства яна апалла жывая памяць

Якога колеру вайна Я б расказа дачцэ нямала. Ды на руках мах яна Ужо дано спакойна спала. Канцока верша вяртае нас да снншнх дзн з х клопатам атар выказвае пажаданне, каб дзец нук нкол не зведал жаха вайны, незлчоных страт разбурэння Жыць жыць Ды гатовы зажды За Радзму сваю без прынук Мы пакласц жыцц, А гады Хай за нас дажывуць унук. Патрэбна адзначыць, што паэт не саромецца называць

сябе камсамольскм трубачом вершы Я твой трубач, камсамол Я твой трубач, таварыш камсамол, Што для мяне скупыя рамк зросту, Кал твах дарог крутыя врсты Пазначаны гсторыяй самой Пакуль твам агнм сагрэта сэрца, Я буду ненасытна малады. Аб працоных буднях моладз, яе далучанасц да сенароднага клопату пасляваенныя гады гаворыцца вершах

Студэнты калгасе Сашка. У першым захапленне дружнай працы пяц студэнта, у другм працонай доблесц юнага цалннка Сашк н жа сцеп з сябрам выцягва на мокрых плячах, Трактары з непралазнай граз завала бурана, У дашчатых вагончыках мрз па начах вяслыя псьма пса землякам-палачанам. Тыя, хто пакары цалну, з яляюцца, на думку паэта, важным звяном у пераемнай сувяз пакалення Не здыма н вясною па сутках з штурвала рук не веда, што недзе пад

Сожам Шчарай Выразал з газеты ягоны партрэт хлапчук, Што гурбой на начлегах аб подзвгах мараць. Беларус. Гсторыя Беларус герачная драматычная раскрыць яе тольк на мажорных нотах немагчыма. наогул, цяжка гэта зрабць у лрычным вершы, але важна даць адчуць знтаваннасць чалавека радзмы, боль радасць за яе, заважыць новыя прыкметы Беларус, паказаць, што даняе прыроднае спалучаецца яе воблку з новым, небывалым.

Беларусь нельга уявць без горкай памяц вайны, без Брэста Хатын. У вершы Брэсту атар пша Я кожны раз прыходжу да фарто, Стаю ля брамы дога, як паломнк, кланяюся зно зямл святой, Дзе кожны камень, як маклвы помнк. Любою да роднай Беларус, глыбокм разуменнем яе гсторы прасякнуты верш

Беларус У любв да цябе я не раз буду клясцся. Не таму, каб ты помнла клятву маю. Проста, дзе н пабуду у Смаргон ц Клясццах, Я с болей цябе пазнаю. Проза паэта. Жывуць побач з нам салдаты, Тыя, што помняць мны пашых. У мастацкай прозе Г. Буракна пакуль што небагатай па колькасц твора над усм пераважае тэма вайны. Дэбютава н у прозе апавяданнем Мртвыя жывуць. Гераня яго старая вясковая жанчына

Хвядося. Усх яе родных забрала вайна муж сыны палягл на фронце, а дачку Галю двах яе дзяцей заб палцай, но дачка цудам выратавалася дога лячылася. Пасля вайны жыла па людзях, пасвла каровы. й пабудавал хату, но жыцц не радавала яе. Прадзва перадае атар душэны стан жанчыны, яе невяслыя думк, успамны. Не можа яна забыць тую страшную ноч, кал арудава у яе хаце палцай.

Нарэшце да яе дайшл чутк, што бачыл палцая Мнску. яна едзе з-пад Дрысы на сустрэчу з свам горкм мнулым. Спатканне было нечаканным, яна пазнала яго. н яе спачатку не пазна лчы, што заб яе тады. Галя тольк смагла вымавць Звяруга. А н анямелы, з пабялелым вуснам па перад ю веда, што лтасьц не будзе. Так заканчываецца апавяданне. Забтая пастала жывой перад забойцам ад яе суда не цячы, не схавацца.

У паэта сць верш, у якм н гаворыць так пра гэтага палцая Не збрася н страляць, н вешаць, А страля хаце ц не хаце, А цяпер як н мал, н вохкай Не даруюць здрады н на мг. Казк лягенды. Сувязь з фальклорам. Тры Казк пра Зая прыкметная з ява беларускай дзцячай лтаратуры. Трылогя апавядае пра блзк, зразумелы для дзяцей свет, выховае любо да прыроды, звяртае на сябе вагу.

Ясная выснова твора як бы цяжка не было, ведай, шчасце прыйдзе Дзе ходзць добры лесавк, Заве з бярэзнку русалку, Дзе дрэва кожнае прывык Лчыць жывым родным змалку У казках, як фальклоры, дзейнчаюць традыцыйныя персанажы яна звычайна надзелены стойлвым, звыклым рысам характару лса хтрая, вок люты, заяц баязлвы, мядведзь цар над усм лясным жыхарам. Асноны маты многх беларускх казак для дзяцей услаленне працы працавтасц, старання, умення.

Побач з працавтасцю народных казках апаэтызаваны дабрыня, спагадлвасць, сцпласць нават безабароннасць. Заяц у народных казках баязлвы, пакрыджаны, яго лгка завесц зман, бо занадта даверлвы. Адпаведным чынам паводзць сябе Зай казках Г. Буракна. У першай казцы Зай яблынька расказваецца, як невяслы зайчык сустракае асення халады На знамых сцежках сць, Тольк журавны, Стала Заю холадна,

Стала Заю голадна. Да характырыстык Зая дадаецца казцы такя яго рысы, як бестурботнасць, здольнасць задавальнцца нямногм ласавацца начы карою дрэ, а днм тулцца пад карчам. Кал ж стала вядома, што за прыгоркам салодк сад, то Зай страц спакой, але яблын грушы садзе был недаступным, абкручаным яловым лапкам. тольк адна тонкая яблынька засталася вольная ад х. Нарэшце дача Але тут

Зай пачу скаргу яблыньк Дык я тонкая зусм, Што ж ты точыш зубы Ты ан не пад яс, А мяне загубш. А тут яшчэ старая яблынька, што расла побач дала яму сваю нараду, Зая не ста губць яблыньку Як бы цяжка не было, Ведай, шчасце прыйдзе, Не раб нкол зло слабых не крыдз. У знак удзячнасц яна страсла для Зая спелы чырвоны яблык, што цудам захавася памж галн.

Шчаслвы Зай усведам сцну, што не трэба рабць зла, што за дабро плацяць дабром што дабро не забываецца. Другая казка Як Заю хвост ратавал гэта твор пра салдарнасць жыхаро лесу, пра спачуванне таму, хто трап у бяду. Зай пасля спаткання з лсою застася без хваста. Усе насельнк леса абяцал яму сваю дапамогу. Хтрая лса пачала прасцца, бо бачыла, што се супраць яе Ну, навошта так сварыцца Я ж не вораг вам, звяры. Вас усх я паважаю,

Запрашаю да стала. Ну, а хвост сягодна Заю сама б я аддала. Трэцяя казка Пра Зая Хлопчыка Пецю, як дапамог Заю выбрацца з-за карчо выхавацца ад ахотнка. Пеця пача разглядваць свам блактным вачыма Зая было яго поглядзе Стольк светлай дабрын, Што да Зай сябе пагладзць, Не пярэчачы ан. Хлопчык ста Заю сапрадным сябрам, прынс дамо, пачастава морквай, капустай, укры свам цплым кажушком.

Зай сагрэся прывык да Пец, тольк Заю хацелася лес да свах лясных сябро. Занудзся Зай, Пеця аднс яго лес адпусц Петруск пагладз Зая Будзе цяжка, прыбягай. Сцежку знаешь Добра знаю. Ну, бывай здаровы Зай Памма казак Г. Буракн ствары некальк лягенд, у якх праслежваецца цесная сувязь з фальклорам. Вылучаецца жартоная лягенда Рабна-рабна

Вятры развязал стружк. Склявал рабну птушк. Гады ж не змянл мянушк Цвце цяпер на сугрэве Рабна рабога рабэ. Паэмы. Паэма Чужая споведзь. Лрычны герой твора знаходзць у рунах старага дома сшытак-споведзь чужога жыцця. Невядомы чалавек шчыра спавядальна прызнаецца на старонках сшытка, што н не задаволены пражытым жыццм сабою. Лепшыя свае гады н пражы збоку ад эпох, не лез у бойку.

Бы цх, сцплы, нкому не дапамог, нкол не ратава на беды. цяпер, кал прыйшла пара аглянуцца на пражытае падвесц рахунак, н строга бязлтасна судзць сябе, шукая прычыну свах паводзн Я цх. Я не лез у бойку Дайшла да справаздач чарга я стаю эпох збоку, Н богу крыж, н чорту качарга. Гэты персанаж давол чулы назральны, н бы у свой час несправядлва пакрыджаны, ус гэта разам узятае зрабла яго палахлвым, знявераным, душэна зломленым

А мне было хоць у палонку, Я на шляхах жыцця загруз, Бы на плячах мах палону крыд страху страшны груз. У запсах сшытка пастае пытанне пра лс пакалення на шляхах жыцця Ах, хлопцы, хлопцы Вашай прадзе Я не пярэчу н на мг. Папраце, родныя, папраце мяне двайнко мах. А быць можа, над травой абочын цха дагнм, як чарвяк, на

нас бязлтасна пракрочаць маладыя смелыя вяк на такой ноце заканчваецца запс сшытку невядомага летапсцу. Паэма Ленн думае пра Беларусь. Г. Буракн адкрывае новыя магчымасц збагачэння Ленняны. У паэме шырэй, чым у ранейшых творах аб правадыру, ставцца праблема дэалу, чалавечай прыгажосц, гуманстычнага служэння Радзме. Праз вобразы Ленна Беларус праглядываюцца дэ грамадзянкасц. Паэма складаецца з 4-х частак, аб яднаных памж сабой адным

вобразам адной вялкай дэяй значэнне Ленна як генальнага дзеяча для станалення нашай рэспублк. У скупых лаканчных радках знаходзм глыбокую леннскую пэненасць у перамозе сацыялзма Беларус. У тый цяжк, напружаны час, кал кругом был Памылк. Здрада. Сабатаж. Нядачы Па агульнаму прызнанню паэма адна з лепшых старонак у беларускай ленняны. Ленн бы цврда перакананы, што будзе росквт, дастатак, спакой. будуць прыязжаць у госц людз

Пакранаць рэвалюцыю рукой н веда, што будзе нялгка сц першым, прадзрацца праз невядомасць, рызыку, агонь. Але засды веры у справядлвасць парты, у падтрымку народа. дэя паэме развваецца 2-х часавых вымярэннях мгненне-успамн, выклк тэлеграмай прыехаць на першы Усебеларуск з езд Савета. Тры вяршынныя постац гсторы культуры Ф. Скарына, К. Калноск, Я. Купала слваюць упамнанне пра народ, якому

Кастрычнк да права на прызнанне свеце. Паэма надзвычай чалавечная аптымстычная. У ей побач з вобразам Ленна, вельм чалавечнага, абаяльнага, малюецца вобраз змагарк-Беларус. У заключэнн паэт з прыхаванай смяшынкай скажа Можа, зморшчыцца строг гсторык Факты выбра на свой капыл Гэтак нехта напша скора Ленн дума пра Капыль жо пэненна, палемчна даскажа

Я, не крыдзячы мудрай навук, На сябе адказнасць вазьму, Ленн дума пра нас нука, Пра Капыль Лагойск, Карму Паэма растання. Гэты твор прысвечаны першаму касманату свету Юрыю Гагарыну значнай ступен васабляе грамадзянск чалавечы дэал атара. Паэма растання гэта той выпадак, кал велч рэальнага героя не так лгка спастгнуць знайсц яму адпаведныя

вымярэнн. Напачатку святло цен, радасць горыч жыцця Маладая вясна пазвоньвала ладна Ключам сасулек у зацшку стрэх. Шустрым апалонкам кропл падал У пацямнелы наздраваты снег. Таял апошня снегавк, журчал рачук, чуся нясмелы птушыны спе. Неба было высокае бясхмарнае сакавцк дзень. Тольк добрае чакалася ад яго.

А рады прынесла горкую вестку загну Юрый Гагарын Чакала высокае неба бясхмарнае Гулкага жураковага гмна А рады хрыпла аб явла Юрый Гагарын загну Спахмурнела с вакол, прыцхла журчанне спяванне. Здавалася, што сама прырода адчыла незваротнасць страты. Юрыя Гагарына можна лчыць узорам усебакова развтай асобы ясная трывалая грамадзянская пазцыя, пачуцц

савецкага патрыятызму, прага пазнання адкрыцця, чалавечнасць, дабразычлвасць, веданне тэхнк, што наш век таксама важна, патрабавальнасць да сябе да ншых А можа А можа Бывае ж цуд Але рады патарала словы панура был бяссльныя с баг. Юра-а-а Юра Не зберагл. Творчы подзень Дзе новыя вершы Пытаецца грозна чытач. Сння паэзя Генадзя Буракна самым подн, у якм няма вячэрняй асцярожнасц раншняй

туманнасц няма. А подзень пара сталага роздуму над жыццм, над зробленым, пара сенавання, пара стагавання. Даверлвы з чытачом, як з самм сабой, паэт адкрываецца Ды мне не страшна нешта застанецца Пасля мяне ад дум мах спра, Ад парывання, што душы сабра. Я веру нешта свеце застанецца Застанецца на роднай зямл грудок. Застанецца на роднай мове радок

Вернасць роднай мове праносць праз ус жыцц паэт Генадзь Буракн, робячы с, каб нашае слова гучала шырока далка. па-буракнску шчыра гучаць радк прызнання сэнс не тым, куды сягну, Км стану я наш век сталвы, А тым, каб цврдую цану Нкол не згубла слова У слова Генадзя Буракна цврдая цана. Слову Генадзя Буракна вераць. Слова Генадзя Буракна чакаюць.

Чакаюць, бо ведаюць паэт засды на ветраломным хрыбце часу, паэт засды адчувае патрэбы часу свайго чытача. Па-маладому задзрысты, па-сталаму глыбнны радок Генадзя Буракна шукае сутычак з чэрствасцю абыякавасцю, шукае адкрытага бою з бюракратам, прайдзсветам данм свам любнцам. Гстарычныя рашэнн XXVII зезда КПСС, нечуваныя па свай глабальнасц канкрэтнасц, асаблва запал душу паэта-камунста. Нкога не могуць пакнуць у спако радк, поныя рашучасц непрымрымасц, радк супраць

прыстасаванца усх масцей, супроць абурэлых, броненепрабных бюракрата Меней сло паболей справы Заклкае мклвы час. Ды хмыляецца злева справа Бюракрата тупая арава, Неадпраленая запас. Затацца для х не нова. Цха плодзяць на дан лад Пастанову за пастановай, За дакладам чарговы даклад. У паперы лягаюць зацята, Развярэджваюць сверб стары

Ужо з новых прамо цытаты Засцлаюць прывычна сталы. Зно стагуюць нструкцый салому Кабнетныя буга. Так м хочацца па-старому У бясконцых нарад га Балабонства х не стамла Кожны смак шчыраваць прывык. раскручваюць з новай слай Канцылярск цяжк махавк. Да дзелавтасц, да актынасц грамадзянскай творчай заклкае паэт. кольк балючай прады выкрывальнай рон радках пра бяздумнага чынонка ад гаспадарання, ад навук, ад культуры

Яшчэ свярбць бяздумнасц кароста, Пяршыць у горле звычнае Ура. За перамены н бы грымну тосты, Але для тоста адышла пара Г. Буракн добра разумее снншняе палтычнае сацыяльна-эканамчнае становшча Беларус. Патрэбна нагадаць некальк радко з верша Баго сабе я выбра сам Цяжк застой на Беларус Каторы год. У вершы Беларус 90-х гадо паэт бачыць свой выхад з гэтага крызсу,

пасля якога стане свабоднай, магутнай шчаслвай Беларусь Сратлва не стой ля суседскай мяжы не дай сваю памяць знябыць. Беларусь, Свае таленты беражы, Кал хочаш шчаслвую быць У вершы Малтва, як датуецца 1995-м годам, атар-патрыт звяртаецца да бога Смутнаю парою нелюдзмай, Кал с накол дзе на злом, Божа,

Захн маю Радзму Мудрасцю, Спакоем цяплом Цыкл верша Брагнская вясна 1986 прысвечаны авары на ЧАЭС. Пасля чарнобальскай начы паэт змяняе свой погляд на навуку , увогуле, на людзей жыцц. У кожным з гэтых верша памж радко Г. Буракн задае пытанне А ц будзем мы жыць адным з гэтых твора сам на яго адказвае, што жыць мы будзем, але Будзе, будзе да скону Мне Чарнобыль балець Паэзя

Г. Буракна ахоплвае новыя тэмы, з кожным напсаным радком робцца с больш глыбока-псхалагчнай вершы Пакуль жывы, Чаму павнен плакаць чалавек, Удача, абагачаецца новым думкам, новым падыходам да раскрыцця старых тэм. Так, напрыклад, новы падыход да тэмы кахання лгка заважыць у вершы Непрыгожых жанчын не бывае, у якм атар гаворыць, што нельга злчыць усх прыгажунь вакол нас тлумачыць назву твора такм чынам Непрыгожых жанчын не бывае.

Проста шмат невдушчых мужчын. Настала пара цвяроза разумна разабрацца праблемах часу, нашага веку, нашай гаспадарк, нашай душы. Паэзя Генадзя Буракна думае, разважае, сеючы разумнае, вечнае Якое шчасце Жыць на белым свеце, Пць водар тра цшыню баро, Твар падсталяць пад чабаровы вецер мець сямю, работу сябро Якое шчасце Жыць зусм звычайна Браць кнг з перапоненых палц, налваць вадой крынчнай чайнк, садзе лсце

прэлае палць Якое шчасце Даланй сялянскай Адчуць слухмянасць гэбля касы з нечаканай прадзедаскай ласкай Расчулена пагладзць каласы, У засен схавацца за адрыну, Дзе дуб калыша свой зялны шум, сцшанаю песняю адрынуць адзноту, бетонны сум. Аднойчы выйсц поле на дасвецц, Каб зразумець Да ачышчальных слз, Якое шчасце Жыць на белым свеце Сярод вяслак, птушак бяроз

Публцыстыка. У публцыстыцы Буракна свае жанравыя формы, свой стыль сродк. Публцысту яшчэ большай меры, чым паэту неабходна цврдая ясная пазцыя, каб аб ектына ацэнваць палтычную стуацыю. Многя з гэтых якасцей сць у Буракна-публцыста. Памяць вайны, абарона высокх дэйных маральных каштонасцей, гуманстычных дэала адна з важнейшых тэм публцыстык Г. Буракна. Значнае месца публцыстычных артыкулах займае камсамольская тэма, тады такая блзкая

паэту Я твой трубач, таварыш камсамол. Публцыстычны пачатак яскрава праявся цыклах Полацк. Нафтабуд Старонк з фестывальнага блакноту. Матэрыял для першага цыкла да яму родны Полацк, для другога паездка Фнляндыю на восьмы сусветны фестываль моладз. Полацкая нзка Г. Буракна складаецца з 10 верша мае на мэце перадаць дух часу, пафас будол.

Паэт бачыць пярэдн край работы, што праходзць на месцы ба з акупантам Пярэдн край Крык адзнокай сойк. Асколк сэрцы кожнае сасны Тут ад крыв, а не ад летняй спк Чырвоны колер у палян лясных Цкавыя артыкулы, кароткя нарысы, допсы паэта змешчаны Прадзе пад час яго работы гэтай газеце на працягу 1968-1972-га гадо карэспандэнтам па

Беларус. Заслуговаюць уваг эсэ Буракна, у якх сродкам публцыстык ствараецца вобраз Беларус. Адзн з х Калыска мая, гордасць мая Беларусь бы надрукаваны Аганьке. Драматургя. Генадзь Буракн спробава свае слы кнадраматург, напса 2 сцэнарыя для кароткамятражных фльма Падарожжа па Беларус 1976 Апалнная памяць 1975. Галоная яго работа новай галне удзел у стварэнн кнасцэнарыя

Полымя 1974, па якому бы пастален двухсерыйны мастацк фльм з той жа назвай. Г. Буракн выступ у саатарстве з кнадраматургам Ф. Коневым мастацтвазнацам У. Халпам у стварэнн кно-эпапе пра герачную дзейнасць беларускх партызан, якая пазней атрымала назву Прары. Крытыка. Нямала ваг аддае Генадзь Буракн лтэратурнай крытыцы, праяляе шчырую зацкаленнасць да работы свах равеснка маладзейшых

лтэратара. Аб гэтым сведчаць яго артыкулы пра Я. Яншчыц, А. Разанава Ю. Голуба цэнтральным друку, а таксама рэцэнзя на зборнк . Хадановча За акном дождж. Патрабавальна зычлва ставцца н да кнг паэз Д. Бчэль-Загнетавай Запалнк, сцвяржае, што паэтэса мае свае сталае месца беларускай паэз. Паэтэса добра перадае псхалогю жанчыны-беларуск. Нацыянальнае духам свай творчасц блзкасцю да фальклору

самм характарам лрычнага героя фласофя публцыстыка яе вырастаюць з быту, з штодзнных турбот, клопата трывог радной зямл. Адзн з любмых псьменнка Г. Буракна В. Быка. Яму прысвечаны артыкул Па догу праву салдата, з яго вдаць як удумлва прачытваецца Буракным кожны твор празака, вылучаецца самае галонае. Талент В. Быкава, палемчныя геро, яны адстойваюць да апошняга не тольк агнявыя рубяжы, свае маральныя

прынцыпы, свае дэалы. Не менш любмым псьменнкам Буракна з яляецца . Мележ. З глыбокай павагай гаворыцца аб м у артыкуле Тры дн развтання з Крымам. Там у Крыме, у санаторы Беларусь сустрэлся . Мележ з Г. Буракным. Гутарыл пра самае заветнае пра лтаратуру, наведвал любмыя мясцны. Артыкул Буракна пра Мележа напонены смуткам па выдатнаму сыну роднай зямл, што так зачасна адышо

ад нас, не здзейсншы да канца свах шырокх задум. Асобнае крытычнае выступленне паэта выклканы жаданнем сказаць свае слова. Так было з рэцэнзей на раман . Мележа Заве. Снежань з паэмай Р. Барадулна Блакада. У актыве Буракна-крытыка некальк артыкула пра творчасць П. Панчанк, пра яго выдатны, непаторны талент сярод х артыкул пад назвай

Нбы салдат у ба, дзе расказваецца аб першым знамстве з паэзей П. Панчанк. Асаблва разл яго вершы ваенных гадо Сня касачы, Кон, Вока снайпера. У х прада народнага жыцця прада пачуцця паэта. Франтавыя вершы Панчанк, лчыць Буракн адна з вяршынь яго творчасц. Г. Буракн аддае належную вагу кожнаму перш за с новым творам

А. Куляшова П. Брок. Паэма Далка да акяна цкава аб ектывзаваным падыходам да паказу жыцця. У зборнку Кал ласка П. Брок н убачы роздум, непасрэднасць пачуцця, шырок погляд на сучасны свет. А таксама у кнзе Хай будзе святло М. Танка. Добрыя словы был сказаны пра А. Пысна, Ю. Голуба. Патрабавальна добразычлва разглядае Г. Буракн аднатомнк Н. Глевча Лсце трыпутнку, у як вайшл лепшыя творы за 2 дзесяцгоддз, а значыць можна

было гаварыць аб усй творчасц паэта. У связ з 50-годдзем Н. Глевча Буракн выступ з яркм змястоным артыкулам Перазовы майстра. Па-глыбакаму нутранаму абавязку напсан Г. Буракным артыкул пра кнгу Крывю сэрца 1967, у якой сабраны вершы загнушых на вайне маладых беларускх паэта З. Астапенк, Л. Гарылава, А. Дубровча ншых. Яны розныя гаворыць атар артыкула, але кожнага сць

штосьц адметнае, арыгнальнае, прадзвае. Пераклады. Асобная гална творчай работы паэта пераклады з найбольш вядомых яму славянскх мо. У 1968 годзе Мнску выйшла кнга выбраннай лрык Белая чайкa балгарскага псьменнка Найдана Вылчава, перакладзенная Г. Буракным сумесна з Р. Барадулным Н. Глевчам. Буракну належаць пераклады патрыятычных твора

Прадчуванне, Лстападаскае святло, а таксама верша пра мастако мастацтва Сутарэнне, Кашмар, Малюнак тушшу. Перакла на беларускую мову камедыю А. Хмелка Пузырк, пасталенную Мнску 1966 годзе. У 1979 годзе Мнску серы Паэзя народа СССР выйшла кнга Заклнанне агню, перакладзенная Буракным. Паэма Заклнанне агню натуральна свежа гучыць па-беларуску.

Можна сказаць, што перакладчык добра справся з аснонай свай задачай. Вось пачатак паэмы. У арыгнале Заходить оснь в сутемнь борв. Лукавий холод крадеться ласкаво. Спадае лист, як проминуща слава, Явивши неминуще стовбурв. У перакладзе Заходзць восень у пазмрок баро. Крадзецца холад хтра ласкава. Спадае лст, як зманлвая слава,

Падкрэслшы нязменлвасць ствало. Мову продка трэба пазнаваць развваць, каб усе бачыл, што мы не жабрак, а народ, здольны несц свой уклад у сусветную скарбнцу духонай культуры. Узнагароды. Генадзь Буракн з яляецца ларэатам прэм Леннскага камсамола Беларус 1972, Дзяржанай прэм БССР мя Янк Купалы 1980 за кнгу верша Варта вернасц. Узнагароджаны ардэнам

Працонага Чырвонага Сцяга Дружбы народа, медалм За доблесную працу, ганаровым граматам Вярхонага Савета БССР, Вярхонага Савета УССР, Вярхонага Савета Лтоскай ССР. Некальк адказа на пытанн 1. Чытачо засды цкавяць атарскя разважанн аб творчых шляхах у лтаратуры. З гэтае нагоды некальк пытання. Як чаму Вы стал псаць Як зявлася пэненасць у правльнасц абранага шляху

Дзе выток Вашай шматпланавай творчасц Хто з лтаратара аказа на Вас найбольшы плы Адказ. Адназначна адказаць, чаму пача псаць ц дакладней будзе сказаць пра пачатак рыфмаваць, цяжка. Зачаровала сама музыка паэтычнага слова, яго дакладнасць, складнасць. яшчэ магчымасць сказаць пра штосьц важнае ц проста цкавае трох незвычайна. Вось таму школьныя гады недзе 5 6 класах пача рыфмаваць заметк насценгазету, а пасля абразк школьнага

жыцця, водгук да знамянальных дат. Псаць у сэнсе спрабаваць скласц мастацк твор пача значна пазней, нават пасля таго, як се-тое надрукава у абласным рэспублканскм друку. Упэненасць у правльнасц абранага шляху безумонай не назаву сння. Часам у душы цяпер, кал перачытваю класку ц любмых выдатных сучаснка, варушыцца сумненне а можа, у ншай справе я зраб бы больш лепш. Але без лтаратуры я жо не магу. адчуванне, што хоць нешта я мею, таксама

часам, на шчасце, прыходзць. Так было, напрыклад, пасля кнг Жнво, пасля паэмы Ленн думае пра Беларусь, пасля некаторых верша апошнх гадо. Выток май творчасц на Полаччыне, у полацкх барах рэчках, лугах нвах. перш за с Вялкай Айчыннай вайне, якая дала мне веданне бязмернай цаны жыцця дабра страшнай цаны зла смерц. Пача псаць я ад падсвядомай радасц прыгажосц мрнага быцця. яшчэ ад жадання быць самым актыным удзельнкам

таго, што робцца на роднай зямл. яшчэ ад прыналежнасц да сланай гсторы свайго народа. Найбольшы плы на мяне аказал спярша Маякоск Лерманта, Купала Колас, а пасля з гадам дагэтуль Твардоск, Багдановч, Куляшо, Панчанка. Безумона, уплывала на мяне як на чалавека лтаратара проза у прыватнасц, Чэха, Чорны, Мележ, Брыль, Быка, Бондара, Астафе,

Айтмата творчасць лтаратурных равеснка Етушэнка, Вазнясенск, Раждзественск, Драч, Алейнк, Барадулн. Думаю, што не так прыкметна, але здзейнчал, уплывал на мой настрой маладзейшыя я ж х чыта, адгукася на х радасць трывог 2. Генадзь Мкалаевч 3 Вам, ц, можа, на год-два раней або пазней, у беларускую лтаратуру прыйшла вялкая кагорта таленавтых атара. Чым, на Ваш погляд, можна растлумачыць гэту зяву

Адказ. 3яву гэтую я растлумачы бы дзвюма прычынам нашым жыццвым вопытам грамадскай атмасферай таго часу, кал заявла аб сабе наша пакаленне. Усе мы, прадстанк цяперашняга сярэдняга пакалення, перажыл Вялкую Айчынную вайну кожны па-свойму, кожны свам кра, кожны рознай мерай, але перажыл са свам народам, са свай Радзмай. Усе мы дзец партызанскай Беларус, дзец Савецкай улады. Бацьк нашы сумленна пранесл праз ваенныя выпрабаванн свой лс хто загну, хто вярнуся

цяжка паранены, хто прайшо у парахавым дыме да самага Берлна Мы свам дзцячым вачам бачыл звярынае аблчча фашызму, высокую чалавечую годнасць нашых аднавяскоца, мужнасць адвагу партызан чырвонаармейца. Гэта наш важны жыццвы пстарычны вопыт. мы не мел права не сказаць аб м, не пакласц яго побач з вопытам тых, хто прайшо шляхам вайны з внтокай за плячыма. А штуршком стала грамадская атмасфера кране пасля

XX партыйнага зезда. Мы зразумел, адчул, што павнны адкрыта сказаць аб тым, што ведаем, аб чым думаем, над чым пакутуем, да чаго мкнмся. Шчасце, што гэты штуршок прыпа на пару нашай грамадзянскай сталасц а можа быць, дакладней нашага грамадзянскага сталення. 3. Генадзь Мкалаевч На Вашы вершы напсана шмат музычных твора. Слухачам падабаюцца песн Я дзячны лсу, Белы снег,

Зачарованая, Матыл, Песня пра Чэ Гевару. У праграме Мнскай вясны 85 прагучала араторыя Бтва за Беларусь старэйшыны беларускай музык Анатоля Багатырова. Разам з творам А. Куляшова, Н. Глевча тут выкарыстаны Вашы вершы. Накольк свядома Вы арыентуецеся на музыкальнасць Ды як наогул ставцеся да сучаснай, у тым лку беларускай эстрады

Адказ. Нкол свядома на музыкальнасць не арыентуюся. Ды названыя Вам песн акрамя Матыл, напсаны на вершы, якя был дано апублкаваны, так што я х не прызнача для песень. Але без музык паэз не бывае. Яна жыве нашым слове, у кожным гуку роднай мовы. Дарэчы, яна гучыць прозе тольк праяленне яе там не такое вдавочнае, як у вершах. 1 кампазтар, як спецыялст, яе адчувае больш дакладна, больш тонка, чым чытач нават сам паэт.

Безумона, я маю на вазе сапраднага кампазтара таленавтага паэта, а не халодных вытворца песень, дзе н складу н ладу н музыцы, н так званым тэксце. Для беларуса песня засды была частачкай душы ад таго, што лс ягоны бы не багаты на радасц, многя данейшыя песн нашы такя задумныя журботныя. Але якая светлая жыццядайная х стыхя Думаю, што якраз глыбннай сувяз з народнай мелодыкай абавязаны свай шматгадовай папулярнасцю лепшыя песн Н. Сакалоскага,

I. Любана, Ул. Алонкава, Ю. Семяняк, I. Лучанка. 1 кал эстрада а яна снуе дано мае сярод моладз агромнстую папулярнасць не адрываецца ад крынчак свай зямл, яна варта сялякай пахвалы падтрымк. Вядома, пры мове таленавтасць музыканта. Прыклад сць, зусм блзк радасны для нас Песняры. Не сумняваюся кал б нашы любмыя спевак арыентавался на шлягеры замежныя рытмы, яны дано сышл б са сцэны забылся б, як дзесятк сотн хнх калег. Прывязанасць да беларускага фальклору, да творчасц

лепшых нашых кампазтара паэта забяспечвае м зайздроснае творчае жыцц, хаця был х сць тэхналагчныя пошук, важлвыя адносны да моды Наогул, я лчу, што беларуская эстрада паспяхова даказала свой высок зровень. Акрамя Песняро, заслужана любмыя публк Верасы, Сябры, Тамара Раеская, Ярасла Едакма, Вктар Вуячыч Хацелася б тольк большага прытоку новых сл, большай разнастайнасц таленту 4. У сучаснай беларускай паэз адметнае месца належыць жаночай плын.

Радуюць чытачо свам творам Данута Бчэль-Загнетава, Ягеня Яншчыц, Вера Вярба, Нэла Тулупава, Раса Баравкова, Вольга патава, Валянцна Котун, Святлана Басуматрава. Прыхльна бы сустрэты першы зборнк Алы Канапельк Цвет алешыны. Асобныя крытык спрабуюць нават весц размову аб жаночым крунку паэз.

Мяркуецца, што чытачам будзе цкава ведаць Вашу думку пра гэта. Адказ. Не веру, што сць асобная жаночая паэзя. Паэзя адна сапрадная, таленавтая. А хто яе творца мужчына ц жанчына хба гэта так важна Хаця, безумона, жаночае сэрца больш чуйнае спагадлвае, чым мужчынскае. Дарэчы, сярод адданых прыхльнка паэз пераважная большасць жанчыны

Прыход у нашу паэзю цэлага атрада таленавтых дзячат чамусьц не хочацца псаць слова жанчын мяне вельм радуе. Мы не такя жо багатыя на жаночыя мны гсторы лтаратуры. Цтка. Канстанцыя Буйло. Эдз Агняцвет Нядана ва сякм разе не так дано актына працавала, на зайздрасць многм мужчынам, Едакя Лось, якой нам так не хапае сння А тут цэлы букет Данута Бчэль-Загнетава, Вера Вярба,

Вольга патава, Ягеня Яншчыц, Раса Баравкова, Таса Бондар, Нэла Тулупава, Валянцна Котун, Гална Каржанеская, Святлана Басуматрава, Людмла Палкава се розныя, адметныя. У кожнай свой голас, свая манера. Думаю, што без х верша паэзю нашу сння жо цяжка сабе явць. Ва сякм выпадку, без х яна была б намнога бяднейшай

Так што радуюся чакаю новых мн, новых кнг. 5. Запраграмаванасць псьма, аднастайнасць тэматык, выяленчых сродка, часам дрэннае веданне роднай мовы, форматворчасць часцей за с менавта такя недахопы ласцвы для творчасц пачынаючых паэта. Вядома, што агульных рэцэпта у паэз няма. Але с ж Вам, Генадзь Мкалаевч, амаль трыццацгадовы паэтычны вопыт дае права на асабстыя адзнак творчасц маладых, парады х адрас. Кал явць, што паэт гэта падарожнк, як сабрася складаны цярнсты шлях да таямнц

паэз, дык што б Вы пажадал яму на дарогу Адказ. Я не бы бы так бязлтасны ацэнцы творчасц маладых. Яны не такя, як мы, х папярэднк. так павнна быць. ншы час, у як яны прыйшл лтаратуру, ншы тэмп жыцця, ншы рытм настроя. Таму яны ншыя. Мы спяшался сказаць пра набалелае, не надта часам турбуючыся пра форму. А яны хочуць форме быць сучасным, на зрон веку. Што ж тут благога ц незразумелага Хочацца, каб у х было болей важкасц адкрыцця змесце

Дык мы ж мяркуем ужо з вышын нашага вопыту, а х яшчэ так многа наперадзе. Дрэнна валодаюць словам А хто х не навучы валодаць добра Ц не мы сам Словам, я за тое, каб ад маладых патрабаваць понай мерай, але нарон з прэтэнзям да сябе. А пажадаць пачынаючым хаце бы перш за с смеласц. Смеласц пранкненн самую сутнасць жыцця чалавечай душы. Смеласц ацэнках канкрэтных падзей зя. Смеласц ва мяшанн праблемы сучаснасц.

Смеласц абналенн паэтычных прыма. Смеласц даверы да роднай гсторы роднага слова. адказнасц ва см. Каб не баяцца стаць перад самым строгм судом таварыша па справе, перад свам уласным судом судом свайго народа. 6. Наконт праблемы заемаадносн памж гсторыяй сучаснасцю, паэтычнай вуснай народнай творчасцю. Здавалася б, тут ус зразумела. Але не-не дый здараецца, што адных паэта ц псьменнка занадта папракаюць за цягу да свой данны яе абрада, звычая, гаворак. Другя ж, бачачы гэта, зусм не звяртаюцца да культурнай

спадчыны. Як тут вызначыць меру У чым яна, Генадзь Мкалаевч, на Ваш погляд, заключаецца Адказ. Не можа быць н сурзнай лтаратуры, н сурзнага псьменнка, якя не адчувал б сябе часткай гсторы. Незалежна ад важкасц кладу месца агульначалавечай цывлзацы. Удзячнасць за тое, што ты прыйшо не на голае месца, жаданне хоць нешта перадаць наступнкам я лчу абавязковым для кожнага таленту. Ведаць данну, фальклор, выдатныя постац мнулага, разумна свядома разбрацца разгалнаваннях

шматвекавых сцяжынак народа, да якога ты належыш, першая ц нават першасная адзнака сапраднай культуры. ншая справа звяртаешся ты да так званай гстарычнай тэматык ц не. Каб гстарычна мыслць, не абавязкова псаць тольк пра XIV ц, скажам, XVII стагоддзе. Такое мысленне патрэбна найсучаснейшаму псьменнку нагадаю тут Буранны пастанак Ч. Айтматава. Гсторыя гэта памяць народа.

Адсутнасць памяц адна з самых жахлвых хвароб у чалавека. Дык што ж казаць пра народ, пра чалавецтва, кал недаацэньваецца або забываецца гсторыя Такое прыводзць да непапраных трагедый, а часам да духонай смерц. Задача лтаратуры не даць перарвацца нц з мнулага праз снняшняе затра. Без бяздушнай кананзацы абсалютызацы былога, як, дарэчы, снняшняга затрашняга.

Урэшце не трэба забываць, што для будучых пакалення наш снняшн дзень, так дараг для нас, будзе х мнулым 7. Нарэшце, Генадзь Мкалаевч, Вы член урада, чалавек, як заняты адказным дзяржаным справам. Кола людзей, з якм Вам штодзнна даводзцца сустракацца, давол разнастайнае. Гэта партыйныя, савецкя, гаспадарчыя кранк, вялк атрад тэле- радыжурналста, тэлегледачо радыслухачо. кожнага свае праблемы, пытанн, меркаванн. Але ж, з другога боку,

Вы чалавек творчы, у якога сць сва адметнае лтаратурнае акружэнне, свой творчы свет, аднадумцы па лтаратурным фронце. Як знаходзяць сва выражэнне Вашай творчасц гэтыя, на першы погляд, розныя бак Вашага жыцця Адказ. Так, адно з другм спалучаць нялгка. Кажучы шчыра, работа старшыт Дзяржтэлерады БССР забрае практычна без астатку мае будн слы, нервы, час. На паэзю застаюцца тольк святы. Так што для мяне вершы самым прамым сэнсе слова звязаны са святам.

с ж я не думаю, што на творчасц май круючая, грамадская работа адбваецца тольк адмона. На колькасц адбваецца. А вось наконт якасц не буду спяшацца з вывадам. Напружаная штодзнная дзяржаная праца прывучае да дзелавтасц, канкрэтнасц, да вельм асязальнага адчування пульсу жыцця, да пльнай уваг да людзей, х клопата, х праблем. Больш пачынаеш цанць сумленную людскую працу. Больш пачынаеш ненавдзець дэмагогю, подласць, хцвасць.

Больш адчуваеш асабстую адказнасць за с, што робцца вакол цябе, з твам удзелам Яшчэ даражэйшым робяцца таварыскасць, сяброства, каханне А як без адчування гэтага могуць нараджацца сурзныя вершы На пустое, на драбязу проста няма часу Так што адназначнага адказу няма. Хаця хочацца, абавязаны псаць намнога больш лепш Заключэнне.

У творах выказваннях паэта сць разуменне галонай мс мастацкай лтаратуры, духонай культуры наогул весц бой за чалавека гуманнага разумнага, рознабакавога цэласнага, неабмежавана шырокага свах ведах аб сабе сусвеце, сына роднай зямл народа, цвердага свах дэйна-маральных дэалах перекананнях. Чалавеказначая выхавачая ролля мастацкай лтаратуры нашам грамадстве няспынна зрастае, растуць патрабаванн да яе тварцо. Адным з такх псьменнка грамадскх дзеячо з яляецца

Генадзь Буракн. Патрэбна нагадаць словы паэта аб ягонай далейшай творчасц Мне упарта верыцца, што самае галонае, самае цкавае жыцц наперадзе, хочацца шмат пабачыць сустрэць, хочацца псаць лепш больш хай з тысяч рэк чужых нап юся Тольк для апошняга глытка Я прыду сюды, да Беларус, Да свайго азрнага кутка. Спс выкарыстаннай лтаратуры.

1. Псьменнк Савецкай Беларус, А. К. Гардзцк, Мнск, Мастацкая лтаратура, 1981, с. 46. 2. Пра час пра сябе, Я. Казека, Мнск, Беларусь, 1966, с. 51-54. 3. Руплвы подзень, Марына Барсток, Мнск, Мастацкая лтаратура, 1984, с. 3-172. 4. сц да чалавека, Аркадзь Русецк, Мнск, Мастацкая лтаратура,

1987, с. 131-161. 5. Парастак радка, галнка верша, Рыгор Барадулн, Мнск, Мастацкая лтаратура, 1987, с. 286-299. 6. Беларускя псьменнк том 1 Э. Багдановч, Мнск, Беларуская Энцыклапедыя мя Петруся Брок, 1992, с. 395-405. 7. Энцыклапедыя гсторы Беларус том 2, Б Сачанка,

Мнск, Беларуская энцыклапедыя, 1994, с. 132.