2012 жылы Қазақстан бойынша аталып өтілетін және еске алынатын күндер күнтізбегі 1 қаңтар КСРО халық әртісі Халық қаһарманы Роза Бағланованың туғанына 90 жыл (1922) 21 ақпан Актриса, Қазақстанның халық әртісі, профессор Хадиша Бөкееваның туғанына 95 жыл (1917) 22 наурыз Жазушы Ғабит Мүсіреповтің туғанына 110 жыл (1902-1985) 23 наурыз Жазушы, әдебиеттанушы Серік Қирабаевтың туғанына 85 жыл (1927) 4 сәуір Жазушы, әдебиеттанушы Немат Келімбетовтің туғанына 75 жыл (1937) 15 сәуір Жазушы Сафуан Шаймерденовтің туғанына 90 жыл (1922) 24 сәуір Жазушы, журналист ҚР еңбек сіңірген қайраткері Камал Смайыловтың туғанына 75 жыл (1932-2003) 26 сәуір Жазушы, драматург, архитектор Қазақстан Республикасы Елтаңбасы авторларының бірі Шота Уәлихановтың туғанына 80 жыл (1932) 1 мамыр Жазушы Сағат Әшімбаевтың туғанына 65 жыл (1947-1991) 6 шілде Ақын, жазушы Мұхтар Шахановтың туғанына 70 жыл (1942) 1 тамыз Композитор, педагог, музыкант, қоғам қайраткері Еркеғали Рахмадиевтің туғанына 80 жыл (1932) 15 тамыз Жазушы, әдебиеттанушы, академик, Қазақстан Жастар Одағы сыйлығының иегері Тұрсынбек Кәкішұлының туғанына 85 жыл (1927) 18 тамыз Биші, педагог, Қазақстанның халық әртісі Шара Жиенқұлованың туғанына 100 жыл (1912) 9 қыркүйек Жазушы Дүкенбай Досжановтың туғанына 70 жыл (1942) 17 қыркүйек Ақын Сырбай Мәуленовтың туғанына 90 жыл (1922) 28 қыркүйек Жазушы Шерхан Мұртаза 80 жаста (1932) 1 қазан Әдебиеттанушы, мемлекет, қоғам қайраткері, публицист Ілияс Омаровтың туғанына 100 жыл (1912) 11 қараша Жазушы Машқар Гумеровтың туғанына 85 жыл (1927) 29 қараша Жазушы Ғабиден Мұстафиннің туғанына 110 жыл (1902-1985) 2 желтоқсан Композитор, Қазақстанның халық әртісі Ғазиза Жұбанованың туғанына 85 жыл (1927-1993) ^ Семей аймағы бойынша 2012 жылы аталып өтілетін және еске алынатын күндер ҚАҢТАР 1 қаңтар Жаңбырбаев Әбілқасым, актер, режиссер, Қазақстанның халық әртісі, туғанына 85 жыл (1927) 20 ақпан Шығыс Қазақстан облысының орталығы Семей қаласы болып құрылғанына 80 жыл (1932) 15 ақпан «Семипалатинские вести» газетінің құрылғанына 10 жыл (2002) 22 ақпан Абай ауданында туып-өскен кинорежиссер, Қазақ ССР-і өнеріне еңбегі сіңген қайраткер, Мәжит Сапарғалиұлы Бегалиннің туғанына (1922-1978) 90 жыл ақпан Семей қаласында Ұн-құрама жем комбинатының (қазір Шығыс Қазақстан ұн-құрама жем комбинаты» АҚ) құрылғанына 70 жыл (1942) НАУРЫЗ 1наурыз Ысмайылов Төлеужан, ақын, туғанына 80 жыл (1932-1973) 16 наурыз Семей қаласында туып-өскен өлке зерттеушісі, фольклоршы, этнограф, мұражай қызметкері Алексей Николаевич Белослюдовтың туғанына (1887-1939) 125 жыл 24 наурыз Есімжанов Төлеуғали, ақын, туғанына 70 жыл (1942-1978) 26 наурыз Оспанов Мұратбек, ақын, туғанына 50 жыл (1962) 31 наурыз Семей қаласында Воскресенский соборының құрылысы басталғанына 155 жыл (1857) СӘУІР 13 сәуір Батыс Сібір Географиялық қоғамының Семей бөлімшесінің ашылғанына 110 жыл (1902) МАМЫР 3 мамыр Шығыс Қазақстан және Семей облыстарының Шығыс Қазақстан облысы орталығы Өскемен қаласы болып бірлесуіне 15 жыл (1997) 5 мамыр Әбдірахманов Төкен, жазушы, аудармашы, туғанына 95 жыл (1917-1990) 9 мамыр Совет Одағының Батыры Закария Белібаевтың туғанына (1917-1982) 95 жыл МАУСЫМ 7 маусым М.Әуезовтің «Еңлік-Кебек» пьсасының Абай ауылының Ойқұдық деген жерінде қойылғанына 95 жыл (1917) 13 маусым Ибраев Мерғали, ақын, туғанына 70 жыл (1942-1997) Жазушы, драматург Нұрлан Оразалиннің туғанына 065 жыл (1947) 16 маусым Черепанов Дмитрий, жазушы, туғанына 105 жыл (1907-1992) 22 маусым Суретші, Украинаның еңбегі сіңген мәдениет қызметкері, Семей қаласының Құрметті азаматы Александр Алексеевич Шевченконың туғанына (1927–2003) 85 жыл ШІЛДЕ 27 шілде Құлжанова Нәзипа, ағартушы, аудармашы, қоғам қайраткері, туғанына 125 жыл (1887-1934) ҚЫРКҮЙЕК 1 қыркүйек Семей тері-былғары техникумының ашылғанына 55 жыл (1957) 1 қыркүйек Семей өзен флоты техникумының ашылғанына 50 жыл (қазір Транспорт колледжінің құрамында) (1962) 1 қыркүйек Семей мал-дәрігерлік институтының ашылғанына 60 жыл (1952) 28 қыркүйек Жазушы, ғалым, қоғам қайраткері, ҚазССР ҒА академигі Мұхтар Омарханұлы Әуезовтың туғанына (1897-1961) 115 жыл ҚАЗАН 8 қазан Ұлы отан соғысына қатысушы, Семей қаржы-экономика техникумының түлегі, ҚР еңбегі сіңген қаржыгер Рымбек Смакович Байсеитовтың туғанына (1922) 90 жыл 9 қазан Әміренов Тәңірберген, ақын, туғанына 105 жыл (1907-1985) 28 қазан Жарма ауданында туып-өскен қазақ әншісі, ҚазССР-інің халық әртісі (1986), Роза Қуанышқызы Рымбаеваның туғанына (1957) 55 жыл қазан Семей қаласында Татар өнер мектебінің құрылғанына 20 жыл (1992) ҚАРАША 23 қараша ҚР еңбегі сіңген дәрігер, Семей облыстық акушерлер мен гинекологтардың ғылыми қоғамының негізін салушы Алаш Ахметжанұлы Қозбағаровтың (1917–1996) туғанына 95 жыл 29 қараша Тілеужанұлы Зейнолла, жазушы, туғанына 70 жыл (1942) ЖЕЛТОҚСАН 6 желтоқсан Бесқарағай ауданында туып-өскен ақын, Қазақстан жазушылар Одағының мүшесі, ҚазССР-і өнеріне еңбегі сіңген қайраткер (1939) Нұрлыбек Баймұратовтың туғанына (1887-1969) 125 жыл 15 желтоқсан Нұршайықов Әзілхан, Қазақстанның халық жазушысы, туғанына 90 жыл (1922-2011) 23 желтоқсан Алтынбаев Қалихан, айтыскер ақын, туғанына 85 жыл (1927-2002) 29 желтоқсан Семей қаласында туып-өскен ақын, журналист, ертегіші Евгений Алексеевич Титаевтің туғанына (1957) 55 жыл ^ Айы және күні белгісіз аталып өтілетін күндер Семей қаласына қала статусы берілгеніне (1782) 230 жыл Аягөз ауданында туып-өскен қазақ ақыны Дулат Бабатайұлының туғанына (1802) 210 жыл Семей қаласында өрт бақылайтын мұнараның салынғанына (1827) 185 жыл Ысмайылов Төлеужан, ақын, туғанына (1932-1973) 80 жыл ақын, композитор, әнші Абай Құнанбаевтың досы Мұқа Әділханұлының туғанына (1857-1927) 155 жыл Семей қаласында екі мұнаралы тас мешіттің салынғанына (1862) 150 жыл ақын, композитор, балалық және жасөспірім шағы Мақаншы ауданында өткен Әсет Найманбаевтың туғанына (1867-1922) 145 жыл суретші, Семей қаласында 40 жылдан астам қызмет еткен Григорий Тимофеевич Шереметьевтің туғанына (1922-1997) 90 жыл балуан, СССР-дің еңбегі сіңген спорт шебері, ҚР еңбегі сіңген жаттықтырушысы, Семей қаласында туып-өскен Болат Тұрлыхановтың туғанына (1932-1993) 80 жыл Семей шпал зауытының салынғанына (1932) (қазір «Семей – Шпалопропиточный завод» ЖШС) Ақсуат ауданында (қазір Тарбағатай) туып-өскен педагог, философия ғылымдарының кандидаты Тельман Оразғалиевич Уранхаевтың туғанына (1937–1991) 75 жыл Семей қаласында Жаңасемей аудандық кітапханасының іргесі қаланғанына (1947) 65 жыл Семей мемлекеттік медицина институтының (қазір Медицина Академиясы) ашылғанына (1952) 60 жыл Семей телевизия студиясының (қазір "РТРК "Казахстан" АҚ филиалы) құрылғанына (1962) 50 жыл Шығыс Қазақстан облысы Курчатов қаласында Ұлттық ядролық орталықтың құрылғанына (1992) 20 жыл 110 жыл бұрын Семей қаласында Жоғары-Ертіс пароход жолы ашылды, ол Семей қаласы мен Зайсан өзені арасында байланыс орнатты (1902) Семей бөлімшесінің құрылтайшысы және бастығы, СССР Орталық өлкетану бюросының мүше-корреспонденті, зерттеуші-өлкетанушы, протоиерей Борис Георгиевич Герасимовтың туғанына (1872-1938) 140 жыл Жанғазы Молдағалиев, Кеңес Одағының батыры, туғанына (1917-1943) 95 жыл Семей тоқыма фабрикасы, іске қосылғанына 80 жыл (1932) Бұрынғы Алаш қаласының (Семейдің сол жақ жағалауы) Жаңасемей атанғанына (1927) 85 жыл ^ КАЛЕНДАРЬ ЗНАМЕНАТЕЛЬНЫХ И ПАМЯТНЫХ ДАТ НА 2012 ГОД Под эгидой ООН 2003– 2012 гг. – Десятилетие грамотности ООН: образование для всех. 2005–2014 гг. – Десятилетие образования в интересах устойчивого развития ООН. 15 января – 390 лет со дня рождения Мольера (Жан Батист Поклеен) (1622–1673), французского драматурга, создателя жанра так называемой высокой комедии. 16 января – 145 лет со дня рождения Викентия Викентьевича Вересаева (1867–1945), русского прозаика, литературоведа. 17 января – 165 лет со дня рождения Николая Егоровича Жуковского (1847–1921), русского аэромеханика, которого называют «отцом» русской авиации.18 января – 130 лет со дня рождения Алана Александера Милна (1882–1956), английского писателя-юмориста, драматурга, классика английской детской литературы. 7 февраля – 200 лет со дня рождения Чарльза Диккенса (1812–1870), классика английской литературы. 26 февраля – 210 лет со дня рождения Виктора Гюго (1802–1885), французского писателя. 10 апреля – 75 лет со дня рождения Беллы Ахатовны Ахмадулиной (1937), русской поэтессы. 15 апреля – 560 лет со дня рождения Леонардо да Винчи (1452–1519), гениального итальянского живописца, ученого эпохи Возрождения. 31 мая – 120 лет со дня рождения Константина Георгиевича Паустовского (1892–1968), русского писателя. 24 июля – 210 лет со дня рождения Александра Дюма (отца) (1802–1870), французского писателя. 5 сентября – 195 лет со дня рождения Алексея Константиновича Толстого (1817–1875), русского поэта, писателя, драматурга, автора исторического романа «Князь Серебряный». 25 сентября – 115 лет со дня рождения Уильяма Фолкнера (1897–1962), американского романиста и новеллиста, лауреата Нобелевской премии (1949). 8 октября – 120 лет со дня рождения Марине Ивановне Цветаевой (1892–1941), русской поэтессы. 3 ноября – 125 лет со дня рождения Самуила Яковлевича Маршака (1887–1964), русского поэта, переводчика, классика детской литературы. ^ Книги – юбиляры 2012 года825 лет поэме «Слово о полку Игореве» (1187) 315 лет книге Шарля Перро «Сказки матушки Гусыни» (1697) 195 лет оде А.С. Пушкина «Вольность» (1817) 190 лет стихотворению А.С. Пушкина «Песнь о вещем Олеге» (1822) 185 лет роману Ф. Купера «Прерия» (1827) 180 лет повести А.С. Пушкина «Дубровский» (1832) 180 лет повести Н.В. Гоголя «Вечера на хуторе близ Диканьки» (1832) 175 лет стихотворению М.Ю.Лермонтова «Бородино» (1837) 175 лет роману Ч. Диккенса «Посмертные записки Пиквикского клуба» (1837) 170 лет роману Н.В. Гоголя «Мертвые души» (первый том) (1842), повести Н.В. Гоголя «Шинель» (1842) 160 лет роману И.С. Тургенева «Записки охотника» (1852) 155 лет роману И.С. Тургенева «Ася» (1857) 155 лет роману Г. Флобера «Госпожа Бовари» (1857) 150 лет комедии А.С. Грибоедова «Горе от ума» (1862). 150 лет роману Виктора Гюго «Отверженные» (1862) 145 лет роману И.С. Тургенева «Дым»(1867) 145 лет роману В.В. Крестовского «Петербургские трущобы» (1867) 135 лет роману Л.Н.Толстого «Анна Каренина» (1877) 115 лет пьесе А.П. Чехова «Дядя Ваня» (1897) 110 лет пьесе М.Горького «На дне» (1902) 105 лет назад издан цикл рассказов Джека Лондона «Любовь к жизни» (1907) 100 лет первой книге стихов Анны Ахматовой «Вечер » (1912) 60 лет повести Э.Хемингуэя «Старик и море» (1952) 45 лет издан роман-эпопея Г.Маркеса «Сто лет одиночества» (1967)